en hoe Woord en Daad op deze nationale crises inspeelt
Burkina Faso gold jarenlang als één van de rustigste en veiligste landen van West-Afrika. De laatste jaren is dat met een sneltreinvaart veranderd. Het land staat voor grote uitdagingen en er zijn grote bedreigingen voor de rust en stabiliteit in het land. U heeft er vast het afgelopen jaar iets van gelezen in de krant of online. Ook binnen de projecten van Woord en Daad zien we de verschillende dreigingen voor de Burkinese samenleving. Wat zijn deze dreigingen, en wat is hun achtergrond. We zetten ze voor u op een rij. Woord en Daad werkt met verschillende programma’s ook in de onveilige gebieden in het land. We ondersteunen mensen met het opstarten van een eigen bedrijf, verbeteren van de oogst of inkomenszekerheid. De dreiging wegnemen kunnen we niet, maar we kunnen wel de Burkinabé ondersteunen.
1. Terrorisme
Ze rijden op motorfietsen het dorp binnen. Achterop de motoren zitten gewapende strijders. Die openen het vuur op alles wat beweegt. Mannen en vrouwen, kinderen en bejaarden, overheidsfunctionarissen en burgers; niemand is veilig. In korte tijd maken ze zoveel mogelijk slachtoffers. Daarna vertrekken ze even snel als dat ze gekomen zijn.
Sinds enkele jaren wordt het grensgebied met Mali en Niger, grofweg het westen, noorden en oosten van Burkina Faso, vrijwel dagelijks getroffen door dergelijke aanslagen. Terroristische organisaties uit buurlanden proberen de stabiliteit van het land te ondermijnen. Christenen en moslims, die decennia vreedzaam naast elkaar leefden, worden vermoord. De terroristen richten zich op overheidsinstellingen, daarmee proberen ze het land te destabiliseren. Andere aanslagen zijn erop gericht om angst te zaaien onder de bevolking. Door de aanslagen lopen de spanningenop.
Burkina Faso telt zo’n zestig verschillende etnische groepen. Door de aanslagen wordt de ethnische lijn tussen de Fulani en de andere etnische groepen in het land steeds scherper. De Fulani is een nomadenvolk dat met zijn kuddes vee in de Sahelregio rondtrekt. De meeste andere groepen zijn landbouwers. De spanningen konden al hoog oplopen doordat het vee van de Fulani soms de akkers van de landbouwers kaal graast. De Fulani worden er ook van beschuldigd de terroristen onderdak te bieden. Daarmee krijgt het geweld een complicerende factor erbij. Het ingrijpen door het leger ligt onder een vergrootglas van internationale mensenrechtenorganisaties.
Terroristische groepen werven nieuwe leden onder werkloze jongeren door ze geld te bieden. Woord en Daad zet zich binnen het programma Werk en Opleiding in om jongeren te begeleiden naar werk. Via vakonderwijs leren ze allerlei praktische en ondernemersvaardigheden. Voor die jongeren waarvoor vakonderwijs niet bereikbaar is, bieden we korte trainingen aan via Job Booster. Job Booster werkt met een baangarantie of ondersteunt jongeren met ondernemersambitie.
2. Binnenlandse vluchtelingen
Door het geweld in het (noorden van het) land zoeken steeds meer inwoners een veilig heenkomen. Volgens schattingen van de VN zouden al meer dan 920.000 hun huis ontvluchtten. Zij trekken naar de steden en grotere plaatsen, maar dat levert nieuwe uitdagingen op. Sommige plaatsen hebben zoveel ontheemden ontvangen dat het inwoneraantal verdubbelde.
Lokale partners van Woord en Daad hebben met verschillende campagnes noodhulp geboden. Zo werden voedselpakketten uitgedeeld in de steden die de meeste vluchtelingen opvingen.
3. COVID-19
Burkina Faso was één van de eerste West-Afrikaanse landen die getroffen werd door het virus.. Sinds maart zijn er 2.241 besmettingen gerapporteerd, daarvan zijn 60 mensen overleden (cijfers oktober 2020). De zojuist genoemde vluchtelingenkampen waren daarbij onderwerpen van grote zorg: afstand houden en goede hygiëne was daar eigenlijk onmogelijk. De meeste patiënten zijn hersteld. De overheid nam in eerste instantie strenge maatregelen om verspreiding te voorkomen. Zo werden enkele steden in quarantaine geplaatst. Sinds begin juni is het aantal besmettingen gedaald. Daarom besloot de overheid de maatregelen te versoepelen. Markten, restaurants, winkels, kerken en moskeeën gingen weer open. Leerlingen in het examenjaar kunnen weer naar school. Zij zullen in de zomermaanden het examen maken. Wel geldt ook in Burkina Faso de anderhalvemetersamenleving, is het dragen van mondkapjes verplicht, moet men regelmatig de handen wassen etc. .
De economische impact van de maatregelen is naar verwachting groot. Veel inwoners van het land werken in de informele economie. Woord en Daad ondersteunt jonge ondernemers om een eigen bedrijf te starten via het Werk en Opleiding programma. Daarnaast trainen we cashewboeren en linken we hen aan een lokale cashewfabriek. Daardoor ontstaat er werkgelegenheid in het land en kunnen duizenden boeren en fabrieksmedewerkers een duurzaam inkomen verdienen.
4. Klimaatverandering
De Sahelregio, het overgangsgebied tussen de Sahara en het Afrikaanse regenwoud, is één van de gebieden waar de gevolgen van klimaatverandering nu al gevoeld worden. Ook Burkina Faso ligt in deze regio. Traditioneel was het klimaat al uitdagend, met een korte regenperiode en een lange droge periode, maar door de verandering van het klimaat wordt het weerbeeld grilliger. De regens vallen minder vaak of zijn juist veel intenser. Met zo’n 80% van de bevolking die werkzaam is in de landbouw, heeft dit enorme gevolgen voor de kwetsbaarheid van gezinnen en daarmee voor de toekomst van het land.
Druppelirrigatie is één van de manieren om boeren toe te rusten om met gevolgen van klimaatverandering om te gaan. Via het project Drops for Crops ondersteunen we boeren in het noorden van het land. De boeren zijn afhankelijk van de regen die in vier maanden valt voor hun oogst. Door training te geven en door samen met lokale partners te investeren in een duurzaam watersysteem voor opvang en distributie van regenwater, staan de boeren sterker en kunnen ze beter inspelen op het veranderende klimaat.
Burkinabé hebben het moeilijk. Dit zijn stuk voor stuk dreigingen waar ze weinig invloed op hebben. Maar dreigingen waar ze wel mee dealen. Want wat is het mooi om te zien als ondernemende Burkinabé hun mouwen opstropen en door de moeilijkheden heen vechten voor een beter bestaan voor hun kinderen. Vechten voor een veiligere omgeving voor kwetsbare jongeren. Vechten voor duurzaam systeem tegen klimaatverandering. In die strijd willen wij hen steunen. Als ondernemende Nederlander, stroopt ook u de mouwen op om hén te ondersteunen in hun strijd? Net dat duwtje in de rug te geven? Doet u mee?