Column – Wie onderhoudt de pomp?

Auteur: Marius Otte – projectleider en projectexpert Duurzaam Water

Op het platteland van Oeganda is schoon drinkwater schaars. Veel van de handpompen die aangelegd zijn raken buiten werking door een gebrek aan onderhoud. Want als een watervoorziening eens is aangelegd, wie heeft daar dan de verantwoordelijkheid over en wie betaald voor reparaties? Op heel veel plekken lukt het dorpsbewoners niet het beheer te regelen en worden watervoorzieningen niet of slecht beheerd.

De afgelopen twee jaar werkte Woord en Daad samen met lokale organisaties in Oost- en West-Oeganda aan het opzetten van een watersysteem dat wel wordt onderhouden. In veel dorpen gebruiken de mensen water uit de rivier, beek of ven als drinkwater. Dat water is niet geschikt om te drinken. Met het project WaterTime werden waterpunten geïnstalleerd. Maar daarmee zijn we er nog niet, want de vraag uit de inleiding blijft staan: wie is verantwoordelijk voor het onderhoud van de pomp? Met het WaterTime-project hebben we die vraag beantwoord door er een businessmodel van te maken. De eerste stap is dat de mensen betalen voor water dat ze halen bij het waterpunt. Van deze opbrengst kunnen speciaal hiervoor getrainde onderhoudsmonteurs betaald worden om de pompen te onderhouden. Op die manier blijft de pomp werken en blijft het schone water stromen.

Dat er veel behoefte is aan schoon drinkwater blijkt uit het verhaal van Penlope Kinahiirwe, een 39 jarige boerin uit Rwenyawawa (West-Oeganda), waar het eerste watersysteem is geplaatst. Ze vertelt:

‘Sinds mijn trouwen woon ik al 20 jaar in dit dorp, maar ik heb het altijd als onderontwikkeld beschouwd. Lange tijd was er geen vooruitgang, we hadden vies water en de sanitaire voorzieningen in het dorp waren slecht. Als christenen bleven we bidden om Gods tussenkomst, maar we waren er niet eens zeker van dat onze gebeden op een bepaald moment verhoord zouden worden. De komst van het waterproject in ons dorp heeft een heel aantal voordelen opgeleverd. We hebben nu het schoonste water. We hoeven niet te pompen, we hoeven alleen maar de betaalkaart aan de machine te laten zien en het water begint te stromen. Zelfs mensen die vroeger in andere gemeenschappen veilig water hadden, zijn jaloers op ons omdat ons water anders is. We hebben geen last meer van tyfus en diarree. We kregen niet alleen schoon drinkwater, we kregen ook voorlichting over manieren om ons water veilig te houden vanaf de kraan tot aan het punt van gebruik. We werden ook getraind in manieren om hygiënischer te leven, door het gebruik van toiletten en vele malen per dag wassen van de handen. Al deze veranderingen en nog veel meer die komen gaan, zijn te danken aan het WaterTime project. Ik dank alle mensen die hun geld en tijd hebben gegeven om ervoor te zorgen dat we veilig water hebben’.