Dit is een artikel uit Daadkracht (aprileditie 2021).
Ieder kind is het waard om op te groeien in vrijheid. Helaas zijn wereldwijd miljoenen kinderen gevangen in een systeem van moderne slavernij. Bijvoorbeeld in Ethiopië, waar een combinatie van armoede en familieproblemen én hiaten in de wetgeving leidt tot uitbuiting van kinderen. Daarom werkt Woord en Daad, samen met een consortium van lokale partners, aan de bestrijding van moderne slavernij door de ketens van kinderarbeid en uitbuiting in Ethiopië te doorbreken.
Buzayehu is 12 jaar oud, maar hij heeft al veel meegemaakt. Hij zegt: ‘Na de geboorte van mijn broer kon mijn moeder niet meer voor mij zorgen. Daarom ging ik bij mijn oma wonen. Na een maand moest ik daar vertrekken. Vanaf dat moment leefde ik op straat. Ik verdiende wat geld door goederen en diensten aan te bieden op het busstation en de markt. Regelmatig werd ik mishandeld. Soms verdiende ik genoeg geld om brood te kopen, maar vaak zocht ik in het afval naar voedsel.’
Veiligheid bieden aan kinderen
Het verhaal van Buzayehu is slechts één voorbeeld. Talloze kinderen lijden onder kinderarbeid en nog eens duizenden kwetsbare kinderen lopen het risico om terecht te komen in deze mensonterende omstandigheden. Woord en Daad werkt, samen met een lokaal consortium en met gedeeltelijke subsidie van Norad (zie kader), aan het tegengaan van kindslavernij. We willen kinderen in de leeftijd van 6 tot 14 jaar ondersteunen die werk verrichten dat een bedreiging vormt voor of afbreuk doet aan hun welzijn; lichamelijk, sociaal of mentaal. We willen deze kinderen veiligheid en onderdak bieden en ondersteunen om een ander bestaan op te bouwen. Zoals Buzayehu, die nu in een opvanghuis woont en samen met professionele medewerkers leert om weer positief naar de toekomst te kijken.
De aanpak van het project
Het project in Ethiopië richt zich op het voorkomen van kinderarbeid door bewustwording te creëren in de gemeenschap en door (kwetsbare) gezinnen te ondersteunen. Hierbij worden meer dan 6.000 kinderen en zo’n 200.000 familieleden en mensen uit de omgeving bereikt. Daarnaast krijgen in het project de opvang en re-integratie van kinderen die het slachtoffer zijn geweest van mensenhandel, kinderarbeid of andere vormen van uitbuiting een plek. Ook werken we samen met de Ethiopische overheid om wetgeving en juridische bijstand rond dit thema verder te ontwikkelen.
Samenwerken met lokale partners
De strijd tegen kindslavernij aangaan kan alleen door samen te werken met lokale partners. Het waardevolle aan dit project is dat we het uitvoeren met lokale organisaties die diep zijn geworteld in de Ethiopische samenleving. Ephrem Shiferaw is senior programma-adviseur en ziet de meerwaarde in van het werken in een consortium. Ephrem vertelt: ‘Elk van de partners is geselecteerd op basis van hun toegevoegde waarde en rol in het programma. De werkzaamheden van de ene partner vullen de werkzaamheden van de andere partners in het consortium aan. Een dergelijke samenstelling van partners is van groot belang voor de aanpak van het complexe, multidimensionale en veelzijdige probleem dat kindslavernij is.’ Dankzij de samenwerking met lokale partners en de unieke samenwerking met Norad kunnen we inzetten op het daadwerkelijk veranderen van systemen. En die systeemverandering is hard nodig om de keten van uitbuiting te doorbreken.
Samen de strijd aangaan
Epfrem Shiferaw is ervan overtuigd dat we onze gezamenlijke ambitie en droom kunnen verwezenlijken om van Ethiopië een veiliger plek voor kinderen te maken. Een plek waar ze niet gevangen hoeven zitten in de vicieuze cirkel van armoede en kinderuitbuiting. Hij hoopt dat ook anderen betrokken willen raken bij het project: ‘Naar mijn mening zou de impact van ondernemers en investeerders bij deze zaak enorm groot kunnen zijn, door de middelen die zij in het programma kunnen inbrengen.’
Toekenning subsidie Norad
Wereldwijd zijn meer dan 40 miljoen mensen, waaronder miljoenen kinderen, gevangenin een systeem van moderne slavernij. Het tegengaan van moderne slavernij – bijvoorbeeld in productieketens – is een onderwerp dat hoog op de politieke en internationale agenda staat, ook in Noorwegen. De Noorse regering heeft in 2020 een nieuw programma gelanceerd, om de inspanningen tegen moderne slavernij te bundelen. De Noorse minister van Ontwikkelingssamenwerking, Dag-Inge Ulstein, zei erover in een persbericht: ‘Moderne slavernij is één van de ernstigste vormen van mensenrechtenschendingen. Kinderen en kwetsbare mensen worden er in het bijzonder door getroffen. Het tegengaan van alle vormen van slavernij is daarom belangrijker dan ooit.’ De Noorse minister voegde de daad bij het woord en zo kende de Noorse overheid, via het Noorse bureau voor ontwikkelingsorganisatie Norad, een subsidie van 2,35 miljoen euro toe aan Woord en Daad om moderne slavernij tegen te gaan.
Lange termijn
Tuva G. Bugge, projectmanager Modern Slavery van Norad, legt uit: ‘Om het complexe en veelzijdige probleem van kinderarbeid en mensenhandel aan te pakken, zijn verschillende strategieën en invalshoeken nodig om het te laten slagen. Het is belangrijk kinderen een kindvriendelijke en veilige omgeving te kunnen bieden. Daarnaast is het van belang dat de overheid beleid voert dat uitbuiting van kinderarbeid voorkomt en hierop handhaaft. Op langere termijn zullen deze factoren bijdragen aan het verminderen van uitbuiting van kinderen in Ethiopië.’
Toegevoegde waarde
‘Woord en Daad is verantwoordelijk voor de coördinatie van het project,’ vertelt Bugge. ‘Ook is het de rol van Woord en Daad om ervoor te zorgen dat er samenhang blijft tussen de verschillende onderdelen van het project. Woord en Daad heeft veel kennis van de lokale context door de langdurige samenwerking met Ethiopië en het vertrouwen van de partners van het consortium.’
Gezamenlijke financiering
Norad is van mening dat cofinanciering bij dergelijke grote projecten zeer relevant is. De gedeeltelijke financiering die door Norad beschikbaar wordt gesteld, kan als katalysator werken en financiering vanuit andere donoren op gang kan brengen, denkt Bugge. ‘Daarnaast vermindert cofinanciering de kwetsbaarheid en de risico’s rond beschikbaarheid van begrotingsmiddelen. Het draagt vaak bij aan versterking van de eigen verantwoordelijkheid voor het project en zorgt ervoor dat belangrijke lessen die worden geleerd op grotere schaal worden gedeeld dan wanneer slechts één donor er toegang toe heeft.’
Over de mogelijke rol van ondernemers zegt Bugge: ‘Ondernemers kunnen vanuit hun kennis en invalshoek helpen nieuwe kansen binnen het project te zien. Zij kunnen het project verder brengen en zien hoe we, op innovatieve wijze, op eerdere resultaten kunnen voortbouwen.’
Wilt u dit project steunen?
Het programma ontvangt 60 % van de benodigde middelen van Norad. Voor het resterende bedrag zijn bijdragen nodig van andere donoren en organisaties. Meer beschikbare middelen betekent: meer bereiken. De totale begroting van dit driejarige project is € 4.250.000,-, waarvan dus 60 % is toegekend door Norad. Voor de overige 40% zijn we nog op zoek naar donoren. Bent u een van hen? Door dit project te steunen draagt u bij aan de bestrijding van moderne slavernij en uitbuiting van kinderen in Ethiopië.
Neem voor een verkennend gesprek contact op met Roeland van Everdingen, 06- tel 06-12 96 10 49 of r.vaneverdingen@woordendaad.nl.
Betrokken partners: Hope for Justice Ethiopia, Justice for All, Hiwot Integrated Development Organization, Digital Opportunity Trust, Woord en Daad.
Tekst: Jacoline de Kruijf en Marlies Moret