God is Haïti niet vergeten

Dit artikel komt uit het decembernummer van Werelddelen

Het land ligt weer in puin. De president is vermoord, gewelddadige bendes hebben veel invloed en de rust lijkt ver te zoeken. Toch moeten Haïtianen door. Wat geeft ze de kracht om door te gaan? En heeft het zin, gezien wat er de afgelopen jaren is gebeurd? Vena Nieuwelink, geboren Haïtiaanse, aan het woord over haar land dat dan misschien overhoop ligt maar nooit de hoop verliest: ‘God is Haïti niet vergeten. Hij is onze Hoop.’

Vena Nieuwelink legt op 14 augustus 2021 de laatste hand aan een buffet als haar broer uit Port-au-Prince belt. Hij zegt dat iedereen naar buiten moet omdat er weer een aardbeving is. Nieuwelink woont zelf al jaren in Nederland, maar kent als Haïtiaanse de angst voor aardbevingen. ‘Ik informeerde natuurlijk hoe het ging bij mijn broer, maar het klonk nog niet zo ernstig. Pas toen ik het buffet helemaal klaar had ging ik Googelen.’

De schrik sloeg haar om het hart toen ze de intensiteit van de beving zag en het epicentrum in het zuiden van Haïti, de plaats waar haar moeder en zus wonen, bleek te liggen. ‘Mijn broer en ik probeerden hen te bereiken, maar we kregen geen reactie. Ik kan niet beschrijven hoe ik me toen voelde, hoe bang ik was. We hebben God gedankt toen we een paar uur later het telefoontje kregen: ze waren ongedeerd. Mijn zus is met haar kleine baby naar buiten gerend toen haar huis begon te beven. Het is onherstelbaar beschadigd. Ze is tot op de dag van vandaag niet teruggegaan om bezittingen te zoeken in haar huis, zo bang is ze. Maar ze leefden nog. Van de andere familieleden kregen we pas twee dagen later een positief bericht. Dat waren dagen vol stress en spanning. Zeker ook toen orkaan Grace eraan kwam na de aardbeving: hoe moest iedereen dat overleven? Die ergste nood is afgewend, maar we zijn er nog niet…’

Blijvende steun

Nieuwelink zucht. ‘Je zou er bijna moedeloos van worden. Zelfs het meest basale als water is schaars of ontbreekt omdat de waterleiding kapot is. Ik vind het heel erg om mijn mensen zo te zien lijden. Maar tegelijkertijd zie ik dat ze door willen. De kracht die zij hebben bemoedigt mij om door te gaan.’ Nieuwelink zet zich met haar stichting Passie voor Haïti hiervoor in. Net als Woord en Daad heeft zij na orkaan Matthew noodhulp geboden. ‘Onder andere het familiehuis van mijn moeder hebben we verstevigd. Juist vorig jaar is het afgerond. En het is als één van de weinige huizen in de buurt blijven staan! Nu kan mijn moeder mensen uit de buurt opvangen die geen dak meer boven hun hoofd hebben. God wil ons werk gebruiken om nu tot zegen te zijn.’

‘We zijn het gewend met ellende om te gaan’

Nieuwelink woont inmiddels al jaren in Nederland, maar ze voelt de Haïtiaanse veerkracht nog altijd in haar bloed. ‘Wij Haïtianen zijn het gewend om met ellende om te gaan. Dat heeft me geholpen om in de afgelopen tijd, toen de coronamaatregelen in Nederland streng waren, de moed erin te houden en ook andere mensen op te beuren. Bij de pakken neerzitten heeft niet heel veel zin. In Haïti kon dat simpelweg niet: als je na een aardbeving wil overleven, moet je op zoek naar eten en een dak. Haïtianen willen leven in een eerlijk land. Daarvoor zijn eerlijke verkiezingen nodig en eerlijke, autonome internationale steun. Soms dwingen stormen Haïtianen op de knieën. Maar dan heeft het geen zin als een ander land zegt: ik sta wel voor je op en ik ga wel lopen. Nee, we moeten de steun krijgen waarmee we zélf weer kunnen lopen.’

Door Janita Kranendonk-de Vries, communicatiestrateeg