‘Sinds ik dit bedrijf begon, ben ik gemotiveerd en onafhankelijk,’ vertelt Gereziher Endriyas (29). Samen met Tsige Mulugeta (23) heeft hij een waterbedrijf in Tigray, Ethiopië. De twee jonge ondernemers kregen de afgelopen jaren veel uitdagingen te verwerken. Ze vertellen over de impact van de coronapandemie en de burgeroorlog.
Gereziher en Tsige groeiden allebei op in een dorp op het platteland in Tigray. ‘Ik ben geboren in een het dorp Mariam Shewito, in het district Adiwa. Mijn familie woont daar en werkt als boer,’ vat Gereziher zijn afkomst samen. Ook Tsige werd in een dorp geboren, waar haar familie werkt als boer. Allebei vertrokken ze naar de stad, waar ze dankzij het iWET project een onderhoudsbedrijf voor watersystemen konden starten.
Rampjaar 2020
‘We waren gemotiveerd. Verzoeken van klanten volgden we snel op en we hadden een voorraad reserveonderdelen,’ blikt Gereziher terug op die beginperiode. Toen brak 2020 aan. ‘De pandemie raakte ons bedrijf hard, want het verkeer tussen de districten werd beperkt. Zelfs toen we weer konden reizen, was het niet toegestaan om met twee personen op een motor te rijden en waren groepen op straat verboden.’ Tsige voegt toe: ‘Als we met z’n tweeën naar een district rijden, kunnen we onderhoud doen aan vijf tot zes watersystemen. Als we maar alleen naar een district mogen rijden, daalt onze efficiëntie.’
Enkele maanden later brak een burgeroorlog uit tussen de regionale regering in Tigray en de nationale regering van Ethiopië. ‘De oorlog was verwoestend voor ons.’ Op het moment dat de oorlog uitbreekt is er veel vraag naar irrigatiesystemen bij boeren. Tsige en Gereziher hebben een voorraad apparatuur liggen voor deze installaties. Het wordt allemaal geroofd tijdens de oorlog.
Het leven in Tigray wordt door de oorlog steeds moeilijker. Gereziher vertelt over mensen die overlijden door tekort aan voedsel als gevolg van de blokkade van Tigray. Familie van Tsige die in andere regio’s buiten Tigray wonen, werden gearresteerd.
Doorstart
‘In het algemeen heeft de oorlog veel impact op ons bedrijf en we zien onszelf alsof we herboren zijn,’ vertelt Gereziher. De ondernemers gingen zodra het kon weer aan het werk. Hun werkplaats is geplunderd, maar met wat over is, gaan ze aan de slag. iWET ondersteunde hen bij het herstarten van hun bedrijf. Daardoor konden ze in de afgelopen maanden enkele honderden waterpunten repareren.
‘Ik leerde de meerwaarde van teamwork zien. Er is een gezegde in Tigray: verenigde handen kunnen bamboe breken. Het project helpt me om kennis, ervaring en bekendheid op te bouwen,’ aldus Gereziher. De twee ondernemers hopen in de komende tijd hun bedrijf te kunnen laten groeien. Ze willen jongeren een baan bieden en doorgroeien tot een groothandel in reserveonderdelen.