Ato Hail Kidane is boer en woont met zijn gezin in Tigray, in het droge noorden van Ethiopië. Gebrek aan water en kennis zorgde keer op keer voor tegenvallende productie. ‘Mijn inkomen was niet toereikend waardoor het heel moeilijk was om voor mijn gezin te zorgen. Ook had ik niet genoeg schoolgeld voor mijn kinderen,’ vertelt hij. Woord en Daad werkt met diverse samenwerkingspartners aan een goed lopende en zelfstandige watersector in deze regio, zodat in vijf jaar tijd 950.000 mensen toegang krijgen tot schoon water. Niet voor een paar jaar, maar voor altijd! Een prachtig voorbeeld van systeemverandering, vindt Jacob Jan Vreugdenhil.
De project- en programmaleider Duurzaam Water bij Woord en Daad ziet dat wereldwijd de problematiek complexer wordt, onder andere door de groeiende kloof tussen rijk en arm, druk op natuurlijke hulpbronnen en politieke instabiliteit. En dat vereist ook een andere aanpak. ‘We willen recht doen aan de complexiteit van het probleem,’ legt Jacob Jan uit. ‘Systeemverandering is een andere manier van kijken: grondig analyseren wat er speelt en dan de grondoorzaken aanpakken. Dat vereist een langere samenwerking met meerdere partners, waaronder overheden, met als doel om blijvende verandering tot stand te brengen. En, heel belangrijk: we gaan de samenwerking aan vanuit een gedeelde visie zodat we gezamenlijk aan een oplossing werken.’
Werkend watersysteem in Tigray
Terug naar Tigray. Hoe krijgt systeemverandering hier vorm? ‘In deze regio hebben we alle belanghebbenden erbij betrokken,’ vertelt Jacob Jan. Waterbedrijven worden getraind in het leveren van diensten voor drink- en irrigatiewater op het platteland. Watercomités, scholen en gezondheidscentra worden getraind om watersystemen te beheren en werken daarin samen met de lokale overheid. Eindgebruikers betalen voor hun water, zodat het systeem in stand blijft. En boeren zoals Ato krijgen support zodat ze genoeg inkomsten kunnen halen uit hun gewassen. ‘Doordat alle belanghebbenden binnen het systeem handelen vanuit dezelfde visie, werken we aan een zelfstandige watersector – wat de boer uiteindelijk het hele jaar door irrigatiewater oplevert!’ De resultaten zijn veelbelovend. Ato vertelt dankbaar: ‘De opbrengst van mijn boerderij loont en levert mij nu een goed inkomen op. Ik ben heel blij met het geleerde en wil dat ook graag doorgeven aan anderen!’
Om op meerdere plaatsen blijvende verandering tot stand te kunnen brengen, zal Woord en Daad vaker bredere samenwerkingsverbanden aangaan. Zo vond op 17 september de aftrap plaats van een uniek waterproject rondom de Awash River in Ethiopië, met zes samenwerkingspartners (zie foto). ‘Projecten gaan dieper en zullen daarom langer duren. We denken groot,’ zo besluit Jacob Jan. ‘Maar tegelijkertijd vertellen we altijd wat zo’n verandering voor betekenis heeft in het leven van die ene familie, die ene boer en dat ene kind.’
Op de foto: Aftrap waterproject Awash River van Woord en Daad met diverse samenwerkingspartners (VNG International, Dutch Water Authorities, Royal Eijkelkamp, de Rijkswaterstaat van Ethiopië en het regionale Waterbureau van Oromia State).
Meer over de beleidsthema’s van Woord en Daad: