Dit artikel komt uit het juninummer van Werelddelen
Door Marlies Moret – Verwoerd, Hoofdredacteur
Joan Kamara is in Sierra Leone geboren en getogen. De oorlog in haar land, die duurde tot 2002, deed haar besluiten de Cotton Tree Foundation (CTF) op te richten. Nog altijd hebben Sierra Leoners het namelijk moeilijk met de chaos die de oorlog naliet. ‘Door het conflict zijn we één van de armste landen ter wereld geworden.’
‘De stress die je ervaart door een oorlog is vreselijk,’ vertelt Joan, die ook in haar persoonlijke leven grote verliezen leed. ‘Mijn overleden echtgenoot Michael ontwikkelde diabetes als gevolg van een hoge bloeddruk, puur door de spanning. Wij woonden dichtbij een begraafplaats, waar vaak werd geschoten. Het was één van de schuilplaatsen van de rebellen. Telkens als daar lawaai klonk, voelden we veel stress.’
Een oorlog richt immens veel schade aan. ‘Huizen en kantoren werden verwoest, wegen werden vernield, ziekenhuizen gebombardeerd,’ vertelt Joan. ‘Ook onderwijsinstellingen werden niet gespaard. Mijn zus Mamusu stierf toen rebellen de stad waar zij studeerde – ze deed een lerarenopleiding – wilden innemen. Een oorlog betekent altijd een hartverscheurend verlies aan mensenlevens.’
Invloed op vormingsjaren
Ze noemt in het bijzonder de invloed die de burgeroorlog had op kinderen en jongeren. ‘Kinderen die in de conflictperiode zijn geboren, hebben meestal geen onderwijs gehad. Velen van hen zijn nog altijd analfabeet. Ze hebben meestal geen werk. Uiteindelijk vormt dat een gevaar voor de herwonnen stabiliteit in het land. Jongens werden door de rebellen ingezet als kindsoldaat. Veel meisjes kregen te maken met seksueel geweld, vaak met zwangerschappen tot gevolg. Het geweld en hun gebrek aan huwelijkskansen zorgden er veelal voor dat zij niet konden terugkeren naar hun eigen gemeenschap. Zo kwamen ook familierelaties ernstig onder druk te staan. Mensen hebben nog steeds moeite met het onderhouden van relaties. Zij zijn hun sociale leven grotendeels kwijtgeraakt.’
Illegale adoptie
Veel kinderen zijn in deze periode door onbekenden meegenomen naar het buitenland, al zijn exacte aantallen onbekend. ‘Ouders konden hun kinderen geen voedsel en onderdak verschaffen en zagen daardoor geen andere keuze dan hun kinderen aan vreemden af te staan. Sinds de oorlog voorbij is zoeken veel ouders naar mogelijkheden om met hun kinderen herenigd te worden. Maar omdat deze adopties illegaal waren, lopen sporen meestal al snel dood.’
Ontwikkelingsprojecten
Tijdens de oorlog hebben veel goededoelenorganisaties het land verlaten. Joan: ‘Gelukkig zijn ook veel organisaties teruggekeerd. Zij hebben bijvoorbeeld geholpen de structuur rond gezondheidszorg te herstellen toen veel gewonden zorg nodig hadden.’ Met haar eigen organisatie, CTF, ondersteunt ze mensen ‘die geleden hebben onder de zinloze oorlog in ons geliefde land’. Projecten waarmee mensen opnieuw in een inkomen leerden voorzien, hebben bijgedragen aan herstel. ‘Het is belangrijk om positieve stappen te blijven zetten, zodat je je niet nog slechter gaat voelen.’
De Cotton Tree Foundation is een partnerorganisatie van Woord en Daad. In Sierra Leone werken we aan goed christelijk onderwijs voor kinderen. Ook dragen we bij aan een duurzaam inkomen voor rijst- en cashewboeren. Lees verder op https://woordendaad.sowmedia.dev/ons-werk/landen/sierra-leone/.