Honingproductie in Oeganda

Busy Bees

Bijen veranderen levens in Oeganda

Eén van de landen waar de gevolgen van klimaatverandering al gevoeld worden is Oeganda. Verschillende onderzoeken concluderen dat de voedselzekerheid in het land op het spel staat. Op drie fronten bindt Woord en Daad, samen met lokale partnerorganisaties, de strijd aan met deze uitdaging: armoedebestrijding, vergroten voedselzekerheid, verbeteren biodiversiteit. Hoe? Met een klein insect: bijen.

Honing populair

Bijen vormen het middelpunt van dit project waarbij Oegandezen op het arme en droge platteland inkomsten krijgen, de voedselzekerheid wordt vergroot en de biodiversiteit wordt verbeterd. Honing is een geliefd product in Oeganda. Een groot aantal Oegandezen heeft één of enkele bijenkasten.  De kwaliteit van deze honing laat vaak te wensen over en de opbrengst per bijenkast is laag. Met trainingen kan de productie omhoog en wordt de kwaliteit verbeterd. Op dit moment heeft Woord en Daad in samenwerking met lokale partners twee projecten voor imkers in Oeganda: Bee Diverse Matching Fund en Bee a Champion.

De projecten in Oeganda focussen op drie onderdelen:

#1 Armoedebestrijding

Imker is een relatief eenvoudig beroep, dat een hoogwaardig product oplevert. Daarmee biedt dit vak een mooie kans aan Oegandezen met weinig scholing of land. Vooral voor de positie van vrouwen en jongeren is dit een uitweg uit de armoede. Met de honingproductie kunnen deze imkers inkomsten genereren, waarmee ze in hun eigen onderhoud kunnen voorzien. Kwalitatief hoogwaardige honing levert een mooi bedrag op.

#2 Voedselzekerheid

Het eindproduct van de bijen, honing, levert voedselzekerheid op. Door de bijenkolonies goed te onderhouden, krijgen de imkers zekerheid in hun productie en dus hun inkomen. Daarnaast vormen de bijen een cruciale schakel in de bestuiving voor de teelt van andere gewassen. De bijen leveren daarmee ook een bijdrage aan de oogst van bijvoorbeeld fruitboeren.

#3 Biodiversiteit

Boeren op het platteland van Oeganda worden niet gestimuleerd om voor de natuurlijke omgeving te zorgen. Bomen worden gezien als brandstof of bouwmateriaal. Het belang van bomen en planten voor de biodiversiteit wordt in veel gemeenschappen niet gezien. Dankzij de bijen, in combinatie met training, worden de boeren wel gestimuleerd om zorgvuldig met hun omgeving om te gaan. Daarmee verduurzamen deze gemeenschappen en blijft de biodiversiteit behouden. Ook krijgen de gemeenschappen training over de Lorena stove, een oven waarmee 60% minder brandhout nodig is om een maaltijd te bereiden.

Bee Diverse Matching Fund

De klus in Noord-Oeganda is groot en Woord en Daad werkt hierin graag samen met lokale partners. Met die gedachte is het Bee Diverse Matching Fund opgezet. Binnen dit project worden strategische partners aan elkaar gekoppeld. Jaarlijks kunnen lokale organisaties een voorstel indienen om de honingsector op te bouwen. Deze voorstellen worden beoordeeld op een aantal criteria. Er wordt bijvoorbeeld gekeken naar de impact van een project en of de resultaten meetbaar zijn. Als een project goedgekeurd wordt, neemt Woord en Daad de helft van het benodigde budget voor haar rekening.

In 2018 werd een eerste ronde geopend waarbij de lokale organisatie zich konden inschrijven. De inzendingen varieerden van een project waarbij gehandicapten, onder andere dove Oegandezen, bijenkasten en andere gereedschappen voor de imkers gaan maken, tot een coöperatie van boeren die passiefruit gaat telen en de bijen wil gebruiken voor de bestuiving. Een derde voorbeeld is een project waarbij bijenkoninginnen gekweekt worden. De koningin is essentieel om een bijenkolonie te kunnen opbouwen, maar in Oeganda zijn er geen organisaties die zich hier mee bezighouden.

Bee a Champion

Bij verschillende gemeenschappen in Karamoja zoemt de verandering door de lucht. De boeren krijgen weer perspectief dankzij de bijen. Samen met een lokale partnerorganisatie heeft Woord en Daad 1.500 boeren samengebracht in groepen. De boeren worden getraind tot imker. Hierdoor komt de economie in het gebied op gang. Tegelijkertijd krijgen de gemeenschappen voorlichting over het belang van biodiversiteit en duurzaamheid. De honing van de boeren wordt verzameld en verkocht aan een Oegandese honingfabriek. Deze fabriek heeft zich verbonden aan het project en vormt een stabiele afnemer van de honing.

Meer werkgelegenheid

Indirect ontstaat er rond de imkers werkgelegenheid. De bijenkasten moeten gebouwd worden en imkerpakken gemaakt. Binnen het project werken we samen met een vakschool in Karamoja. Hier willen we de opleidingen steeds meer laten aansluiten op de bijenhouderij. Een voorbeeld is de timmermansopleiding, waar de studenten leren hoe ze onder andere een bijenkast moeten bouwen.

Nieuws uit het project:

Roodnelson (11) uit Haïti: ‘Ik heb geluk’

De 11-jarige Roodnelson Absolu woont samen met zijn ouders, zus Dieulanda en broertje Stenderson in Haïti. Roodnelson vertelt: 'Mijn vader is boer en mijn moeder heeft ook een klein eigen bedrijfje. We gaan elke dag naar school. Ik zit in de derde klas, mijn zus zit in de zevende klas en mijn broertje zit nog op de kleuterschool.'
14 april 2022/door Erika Levering

‘Trainingen waren cruciaal voor ons succes’

De afgelopen jaren ondersteunde het Employable Youth Ethiopia programma duizenden jongeren bij het vinden van werk of het starten van een onderneming. Eén van de succesvolste jonge ondernemers is Daniel Mengesha. Hij volgde in 2019 trainingen en bouwde daarmee een goedlopende cafetaria op.
13 april 2022/door Ton Put

‘Meer zelfvertrouwen, omdat ik word gezien ‘

‘Ik zie mezelf niet meer als gehandicapt, want mijn mening wordt binnen de familie meegewogen,’ vertelt Zalissa Ouédraogo uit Burkina Faso. Toen ze drie was kreeg Zalissa polio, waardoor ze in een rolstoel terecht kwam. Noodgedwongen was ze aangewezen op baantjes met een laag inkomen dat nauwelijks voldoende was om haar gezin te onderhouden. Samen met haar man zorgt Zalissa voor hun twee kinderen.
13 april 2022/door Rudolf Mulderij

Aan de knoppen | Column Rina Molenaar

Het was vorige week een unieke ervaring voor de gasten uit Tsjaad die op bezoek waren: sneeuw! Nooit eerder hadden ze dit gezien. „Nu weten we wat ”witter dan sneeuw” betekent. Het is het mooiste cadeau dat Nederland ons in de afgelopen dagen gaf”, zeiden ze tijdens hun terugblik op hun verblijf in Gorinchem.
12 april 2022/door Hannah Neele

‘Ik verwacht dit jaar een betere oogst’

Op haar maisveld vertelt Mariam Coulibaly uit Burkina Faso over de uitdagingen die ze ervaart. De harde wind en droogte maakten het seizoen lastig, maar ze is blij met de ondersteuning die ze kreeg vanuit Fair Maize. Met dit project ondersteunen we maisboeren in Burkina Faso om hun oogst te optimaliseren. ‘Ik verwacht dit jaar een betere oogst dan vorig jaar, omdat we goede materialen hebben gekregen.’
11 april 2022/door Rudolf Mulderij

Steun de imkers in Oeganda

25

Doneer een bijenkast

35

Doneer een imkerpak

75

Doneer een imker starterskit
(incl. imkerpak, handschoenen, bijenveger, beroker)

HONINGFONDS OEGANDA

Imkers in Oeganda ondervinden de gevolgen van de wereldwijde coronacrisis. De oogst kon gelukkig doorgaan, maar in de keten stroopt de honing op. De imkers zijn afhankelijk van de verkoop van de honing. Met een honingfonds willen we de situatie vlot trekken, maar ook na de coronacrisis blijft het fonds bestaan.

Project updates:

© Woord en Daad | Privacy statementDisclaimer