Als je door de supermarkt loopt, kan je bijna alle groente en fruit het hele jaar door krijgen. Doperwtjes in november, spruitjes in juli en aardbeien in de winter. Wie een moestuin heeft, weet wel hoe gek dat is.
Op dinsdag 8 september vonden, na de lange periode van presentatie-stilte vanwege corona, de eerste presentaties plaats. Wat fijn om weer welkom te zijn in de school!
De leerlingen en leerkrachten van de Eben-Haëzerschool in Nieuwpoort wilden graag meer informatie over ons project in Ethiopië dat zich richt op de opvang van straatkinderen. Onze partnerorganisatie Hope for Justice heeft daar een mooi project om straatkinderen op te vangen en te begeleiden.
Kluskaart
De leerlingen kregen na afloop allemaal een kluskaart mee naar huis en zijn in de afgelopen weken druk bezig geweest om geld bijeen te brengen voor de straatkinderen in Ethiopië. Met elkaar hebben ze € 665,80 opgehaald voor de kinderen in Ethiopië. Hartelijk bedankt, leerlingen en leerkrachten!
En nogmaals dank voor de uitnodiging en de fantastische morgen in Nieuwpoort!
De moeite van het leven staat op het gezicht van de 28-jarige Saudiatu Kabia te lezen. Tegelijk straalt ze kracht uit. Ze geeft niet op, maar blijft dagelijks werken aan een betere toekomst voor haar kinderen.
De productie van reserveonderdelen voor handpompen was een knelpunt, maar dankzij het iWet-project komt dit nu goed op gang.
Dat lobbyen belangrijk is, staat voor Gerjan Agterhof als een paal boven water. Als politiek adviseur in dienst van Woord en Daad doet hij al zo’n zes jaar niet anders. ‘De invloed van het beleid van de overheid hier op ontwikkelingslanden is groot. Wij zetten ons in voor beleid dat bijdraagt aan verbetering van de situatie in de landen in het zuiden.’
Wilfred Nederlof is eigenaar van Nederlof Mode, een herenmodezaak met vestigingen in Capelle aan den IJssel en Zoetermeer. De historie van het bedrijf gaat terug tot 1937; zelf is Wilfred als derde generatie al bijna 20 jaar betrokken en ook zijn ouders zijn nog bij het bedrijf betrokken.
Beleidsbeïnvloeding is vaak direct van invloed op de leefomstandigheden van de bevolking,’ stelt Sylvestre Tiemtoré, secretaris van SPONG, een lobbyplatform van ngo’s uit Burkino Faso. De hoopvolle resultaten die zijn organisatie boekt, geven hem gelijk.
Arida Nederveen is sinds dit schooljaar juf van groep 6 op de Koningin Wilhelminaschool in Hardinxveld-Giessendam. Voor haar afstudeeropdracht maakte ze voor Woord en Daad het lespakket Eerlijk is eerlijk. Samen met haar klas doet ze tijdens de Week van de Duurzaamheid (5 t/m 10 oktober) mee met de fair trade food challenge.
We kennen de beelden: tientallen jonge migranten in overvolle rubberbootjes. Woord en Daad wil jongeren stimuleren om in de huid van deze en andere jonge vluchtelingen te kruipen. Want niemand verlaat voor zijn plezier zijn land en familie, zegt Corjan Rink.
Chris Stoffer is sinds 2018 kamerlid voor de SGP. Voor het politieke werk van Woord en Daad is de SGP een belangrijke partij in de Tweede Kamer. Een gesprek met Chris over zijn motivaties als Kamerlid, COVID-19, ontwikkelingssamenwerking en de rol van het bedrijfsleven.
Lekker eten, daar houden we allemaal wel van! Maar waar komt ons eten eigenlijk vandaan? Hoe wordt het geproduceerd en door wie? En hoe maak je daarin keuzes om goed met de schepping en met mensen wereldwijd om te gaan?
Van iedere sponsor en van ieder sponsorkind stond een kaart in een kaartenbak. Die gegevens moesten eens gedigitaliseerd worden, maar het hoe, daar moest nog over worden nagedacht. Jan den Oudstens vrouw Gerda, comitélid in Ameide, zei tegen oprichter Ivo ‘t Lam: ‘Ik zal mijn man wel een keer sturen.’ Jan ging, en nu, veertig jaar later, is hij nog altijd vrijwilliger bij Woord en Daad.
‘Ga lekker zitten, hoor! Lust je koffie?’ Het is een en al bedrijvigheid in en rondom de kringloopwinkel. Op het station pal voor de deur rijden de bussen af en aan. Verschillende reizigers houden hun pas in om een blik in de etalage te werpen. Binnen zijn de vrijwilligers bezig met het verwerken van ingebrachte artikelen. Toch maken ze graag even tijd voor een interview. Inclusief een echte Harderwijkse appelflap: in de vorm van een vis.
In het sponsorprogramma werken we niet alleen aan onderwijs voor kinderen. Woord en Daad kijkt breder en betrekt ook ouders, want alleen op die manier kunnen we duurzame verandering realiseren en armoede doorbreken.
De enorme kracht van de explosie op 4 augustus heeft Beiroet in puin gelegd. Honderden doden, duizenden gewonden en nog meer mensen die dakloos raakten. Woord en Daad kwam samen met de andere organisaties van het Christelijk Noodhulp Cluster (ZOA, TEAR, Dorcas, Red een Kind, EO Metterdaad) direct in actie. In een maand tijd werd 1,4 miljoen euro opgehaald. Waar wordt dat geld aan besteed?
De actie van het noodhulpcluster richt zich op de meest kwetsbare mensen in de stad. Dat zijn bijvoorbeeld Syrische vluchtelingen, migranten en de armste Libanezen. Ondersteuning van ouderen, vrouwen, kinderen en chronisch zieken heeft prioriteit. Er zijn vijf focuspunten in de noodhulp: voedsel, huisvesting, psychosociale hulp, hygiëne en cash voor huishoudens
De voedselvoorziening is een belangrijke factor. Veel inwoners van de stad zijn hun inkomen kwijtgeraakt doordat de explosie hun bedrijf of winkel zwaar beschadigde. Ook zijn er voedselvoorraden die in de haven opgeslagen lagen verloren gegaan. Door de economische crisis waarin het land verkeerde voor de explosie was het voor veel gezinnen al lastig om voldoende voedsel te hebben. We ondersteunen met voedselpakketten. Daarnaast krijgen de gezinnen die het zwaarst getroffen zijn een geldbedrag. Dat geld kunnen ze naar eigen inzicht besteden. Zo houden zij de regie over hun leven en stimuleren ze de lokale economie.
Meer dan 300.000 mensen zijn dakloos geraakt en van zeker 750.000 mensen in een straal van 2,5 km rond de explosie zijn beschadigd. We ondersteunen 100 huishoudens bij het herstel van hun huis. Zij krijgen geld om materialen te kopen en de schade te herstellen. Ook kunnen 50 mensen geld verdienen door bijvoorbeeld de huizen van ouderen of andere kwetsbaren te herstellen.
Veel mensen, zeker onder de kwetsbaarsten, hebben een trauma opgelopen door de explosie en de gevolgen daarvan. Hun leven ligt in puin en vaak zijn ze geliefden verloren. De komende maanden zetten we in op psychosociale hulp en eerste hulp bij psychische klachten voor 140 kinderen en 100 volwassenen
Naast de economische crisis en de explosie is het land ook getroffen door het coronavirus. Sinds de ramp stijgt het aantal besmettingen. We zetten in op voorlichting rond hygiëne om verdere verspreiding te voorkomen en we bieden de meest kwetsbaren zeep, water en andere hygiënematerialen aan.
Een aantal gezinnen krijgt geld. Dat geld kunnen ze naar eigen inzicht besteden. Dit is een belangrijk onderdeel waarmee de mensen hun waardigheid terugkrijgen. Ze hebben weer de regie over hun leven. Daarnaast weten de mensen zelf het beste wat ze nodig hebben. Tegelijk is dit een investering in de lokale economie, waardoor elke euro meer effect heeft. Bij het uitdelen van het geld worden de richtlijnen van de VN gevolgd en wordt de lokale marktsituatie onderzocht.
Mahmood (78) was thuis toen de explosie plaatsvond. De ramen en deuren klapten zijn huis uit en hij raakte gewond aan zijn rug. ‘Ik raakte in paniek en begon te beseffen wat er zojuist was gebeurd.’ Nu kan hij slecht lopen.
De woning is donker en muf. Om er binnen te komen moet ik me bukken. Ik ga hier op bezoek samen met de maatschappelijk werker. Binnen zie ik op een steen een oudere vrouw zitten die met doffe, uitdrukkingsloze ogen naar boven kijkt waar het geluid vandaan komt. Ze is blind, flitst het door me heen.
Een jonge vrouw staat naast haar met een kind op haar heup. Zij voert het woord: ‘Ik ben weduwe en mijn moeder ook. We wonen hier met acht kinderen. Elke dag scheppen we water uit de poel een eindje verder op.’
Ze bukt zich en schenkt uit de gele jerrycan een donkere, bruine drab in een glas.
Het glas zet ze aan haar mond en ze drinkt. De kleine jongen op haar heup grijpt ook naar het glas.
Ik sluit even mijn ogen en laat de situatie op me in werken.
Je ziet de armoede hier, en je ruikt en voelt het ook. Het is bijzonder dat ik hier binnen mag komen. Tot voor kort wist geen enkele dorpeling wat er zich afspeelde achter de schamele deur van deze woning.
Deze vrouwen zijn sinds kort ‘zichtbaar’ geworden voor de maatschappelijk werker van het dorp.
Wat ik hier zie is diepe armoede.
Extreme armoede gaat verder dan alleen gebrek aan geld, drinkwater, gezondheidzorg, een dak boven je hoofd en goede kleding – zaken die voor veel mensen al een enorme uitdaging vormen in het dagelijks leven.
Deze armoede gaat ook over uitsluiting, geen sociaal netwerk hebben. Je afgezonderd weten van de gemeenschap. Omdat de gemeenschap je niet ziet, maar ook omdat jij jezelf uitsluit. Omdat je niet gelooft dat hulp die in het dorp geboden wordt, ook voor jou bedoeld is.
Deze vrouwen maken deel uit van de allerarmsten waar onderzoekster Anika Altaf * onlangs weer met me over sprak met passie. In deze Ethiopische woning moet ik aan haar onderzoek denken. Als Altaf spreekt over allerarmsten heeft ze het over deze mensen, realiseer ik me. Op een of andere manier komt dat diep binnen. Hier ben ik opeens onderdeel van dat waar Anika in haar proefschrift over schrijft. Waar ze met mij over spreekt.
De allerarmste is niet alleen iemand, zo legt Anika Altaf uit, die door organisaties voor ontwikkelingssamenwerking niet wordt gezien. Hij of zij is ook niet (meer) in beeld binnen zijn eigen familie, heeft geen kennissen die naar hem omkijken, is geen lid van een kerk en functioneert in geen enkele sociale kring. Als hij oud is heeft hij geen mantelzorger.
Deze blinde oude vrouw, en de jonge moeder leven in zo’n sociaal isolement. Ik zie ze niet als ik door het dorp loop. Ze zijn niet zichtbaar voor mij en ook niet voor de andere dorpelingen. Ze leven in een isolement. Het ontbreekt hen aan een elke sociaal netwerk en warme relaties.
Anika liet me eens een foto zien van een man in Bangladesh. Naast de spoorlijn bouwde hij zelf zijn ‘huis’. Aan de andere kant van de lijn lag het dorp, waar hij geen deel van uitmaakt. Hij was letterlijk een buitenstaander, een onbereikte. Zo’n sociale uitsluiting leidt vrijwel altijd tot mentale uitsluiting – onbereikten kijken naar zichzelf door de ogen van hun omgeving en gaan zich verstoppen. Ze maken geen contact meer en hebben een laag zelfbeeld. Ze worden niet gezien en door niemand vertegenwoordigd. Het maakt ze passief en depressief. Sommigen van hen voelen zich meer een dier dan een mens, vertelt Anika Altaf me.
De allerarmsten vormen geen homogene groep. Ze zijn in elke context verschillend. Denk aan slachtoffers van natuurrampen, vluchtelingen, gehandicapten, wezen, chronisch zieken, prostitueés en ouderen.
Er zijn een aantal risicofactoren bekend. Vrouwen hebben meer kans op extreme armoede, omdat ze regelmatig binnen een specifieke culturele context buitengesloten worden van bepaalde vormen van bezit of geen deel uit maken bij besluitvorming. Ook ouderen en mensen met een handicap vallen in een risicogroep, evenals kinderen die al op jonge leeftijd slachtoffer worden van misbruik en uitbuiting. Een combinatie van deze risicofactoren maakt dat mensen of groepen een grotere kans lopen op buitensluiting en extreme armoede.
Anika bezocht in 2012 en 2013 in het kader van haar promotieonderzoek een aantal landen waar Woord en Daad werkt. Ze deed onderzoek naar de groep allerarmsten. Wie zijn ze? En op wat voor manier hebben de programma’s van Woord en Daad invloed op hun levens?
De resultaten van haar onderzoek waren ontluisterend en voor mij en de collega’s van Woord en Daad een pijnlijke wake up call. Ik werk juist bij Woord en Daad om recht te doen aan mensen die het minder hebben dan wij. Woord en Daad is ervan overtuigd dat God elk mens uniek en met een verantwoordelijkheid gemaakt heeft. Dat er voor ieder mens kansen zijn én dat ieder mens een kans is. Dat motiveert me zo enorm. Toch namen de allerarmsten zelden deel aan programma’s en project die juist ook voor hén bedoeld zijn.
Na de uitslag van dit onderzoek ben ik nog meer gemotiveerd. Er ligt een grote uitdaging voor Woord en Daad en haar partnerorganisaties zoals in Bangladesh en Ethiopië.
Het betekent dat we doorgaan met ons belangrijke wereldwijde werk. Maar we kijken nu wel met een andere bril op naar de gemeenschappen waar we werken. We weten dat we de allerarmsten niet zomaar kunnen herkennen. Daarom zoeken we naar partijen waarmee we samen kunnen werken. Specialistische organisaties die specifieke kennis en ervaring hebben met moeilijk bereikbaren. Want we willen met elkaar leren hoe we de allerarmsten áchter de armen gaan zien.
Het zichtbaar maken van de onzichtbare vraagt wijsheid én geduld. Want iemand die zichzelf jarenlang heeft buitengesloten maak je niet zo maar onderdeel van de gemeenschap.
Ik realiseer me al deze uitdagingen als ik op een steen naast de blinde oude vrouw ga zitten, in die donkere woning in Ethiopië. Het is mogelijk ook dit gezin te bereiken, maar het kost tijd. De maatschappelijk werker vertelt me hoe hij zich bewust is de allerarmsten in zijn dorp. Hij vertelt hoe hij die onzichtbare families opspoort en weer onderdeel wil laten zijn van de gemeenschap. Hoe hij de eerst stap maakt. Simpel en eenvoudig door een dagelijkse groet op straat. Een kort gesprekje als je samen bij de modderige poel staat waar ze het water schept.
Het begint heel simpel en gewoon met contact. Dit eerst contact is al heel bijzonder voor deze twee vrouwen, die na jaren het gevoel hebben dat ze worden gezien. Dat ze er misschien weer bij kunnen horen.
*Anika Altaf promoveerde in 2019. Op 9 januari 2020 werd in Leiden haar boek gepresenteerd: ‘The many hidden faces of extreme poverty – Inclusion and exclusion of extreme poor people in development interventions in Bangladesh, Benin and Ethiopia’.
Beeld: Jilke Tanis
‘Sponsoring maakt een wereld van verschil voor ieder kind dat gesteund kan worden’, is de overtuiging van de Zeeuwse Kees Verschuure (45). Gaat die stelling ook op wanneer een wereldwijde crisis uitbreekt? ‘De gevolgen van de coronacrisis zijn naar onze maatstaven heel groot. Maar sponsorkinderen en hun families zijn nu kwetsbaarder dan ooit.’
Lena (60) stond met mijn kleinzoon bij het raam. ‘Wat is dat geluid, oma?’ vroeg hij. Ze stelt hem gerust: ‘Vliegtuigen die laag overvliegen.’
Dubbelinterview: Agrarisch ondernemen in crisistijd in Oeganda en Nederland
De scholen in Nederland zijn weer geopend, maar wereldwijd kunnen 1,5 miljard kinderen en jongeren nog niet naar school door de uitbraak van het coronavirus. De impact hiervan is enorm, want onderwijs speelt een belangrijke rol bij het tegengaan van armoede en ongelijkheid.
„Een boterham tevredenheid.” Ik kende de uitdrukking niet voordat ik als tiener de serie Goud Elsje van Max de Lange-Praams-ma las. Een boterham zonder beleg.
Dat de huidige crisis ook mensen in ontwikkelingslanden hard treft, is overduidelijk. Oxfam Novib waarschuwde in april al dat armoede dreigt voor een half miljard mensen, door de wereldwijde economische gevolgen van de coronacrisis
Ramia (32) vluchtte een paar jaar geleden samen met haar twee zoontjes vanuit Syrië naar Libanon. Hier trouwde ze met een Libanese man die al twee dochters had.
© Woord en Daad | Privacy statement | Disclaimer