Jaarlijks reist Tineke Morren enkele keren naar rampgebieden. Als projectleider Noodhulp van Woord en Daad staat ze dan oog in oog met de gevolgen van natuurgeweld en conflictsituaties. ‘Mensen zijn meestal zoveel sterker dan de storm die over hen heen raasde’, vertelt ze.
Recent nog bezocht ze Bangladesh. Vorig jaar zomer kreeg het Aziatische land opnieuw te maken met hevige wateroverlast. ‘Ik was er dus ongeveer een jaar later. Dan zie je op allerlei manieren nog de gevolgen van de ramp, maar tegelijk zie je een bevolking die hard bezig is met herstel en wederopbouw. Ik zie enthousiasme omdat het een gezamenlijke inspanning is. En je ziet nieuwe contacten ontstaan of relaties in het dorp herstellen. Dat vind ik echt gaaf omdat harmonie in dorpen belangrijk is in weerbaarheid bij nieuwe rampen.’
Verhalen van ver weg komen dichtbij op de Woord en Daad Werelddag. Thema: Sterker dan de storm?! Beleef de cultuur, leefomgeving en smaken van de landen waar Woord en Daad werkt. Dé dag voor jong en oud op 19 januari 2019.
Meld je hier aan voor de Werelddag
In Bangladesh betekent dat heel concreet de herbouw van aardbevingsbestendige huizen, waar Woord en Daad zelf ook bij betrokken is. Via partners van Woord en Daad, lokale organisaties, krijgt de bevolking daar speciale trainingen in.
Gelijkwaardigheid
Daarin ziet Tineke Morren dan ook een rol voor Woord en Daad weggelegd, als Nederlandse kennispartner in een gezamenlijk programma. ‘Natuurlijk vinden we directe noodhulp, meteen na een ramp of midden in een conflictsituatie, belangrijk. Denk aan voedsel, water, medicijnen. Daar gaan we helemaal voor. Maar vanaf hetzelfde moment denken we al na over ‘hoe verder’. We zeggen wel eens: we gaan jullie weerbaar maken. Zo werkt het echter niet. Ze gaan zelf aan de slag en wij zetten onze expertise in. Zoveel mogelijk op basis van gelijkwaardigheid.’
Als projectleider Noodhulp is Tineke de spin-in-het-web in de contacten tussen partnerorganisaties, de lokale gemeenschap en Woord en Daad zelf. ‘In mijn rol beoordeel ik hoe onze partnerorganisaties het noodhulp- of het wederopbouwprogramma hebben opgezet. Ook kijk ik hoe ze samenwerken met de plaatselijke bevolking. Dat is heel belangrijk, want als de bevolking meedoet en zich committeert aan het programma, is de kans op lange-termijn-succes veel groter.’
Succes
Het dorp Dolores in de Filipijnen illustreert zo’n succes. Het lag aan een rivier op een kwetsbare plaats en werd zwaar getroffen door tyfoon Haiyan. In samenspraak met de bevolking is het dorp verplaatst naar een hoger gelegen gedeelte, een paar kilometer verderop. In 2017 sloeg het onheil weer toe, maar het ‘nieuwe dorp’ bleef gespaard, terwijl de plek van het vroegere Dolores opnieuw onder water stond. ‘Zo’n voorbeeld laat ook duidelijk zien dat noodhulp wel degelijk zin heeft, als je het op de goede manier aanpakt. Dus met elkaar, met lokale partijen en met zoveel mogelijk draagvlak.’
Tineke denkt ook aan Pranila in Nepal. Deze jonge vrouw deed mee aan een metseltraining. Dat metselen, ook in Nepal, een mannenberoep is, deerde haar niet. Met haar nieuw opgedane kennis bouwde ze mee aan meerdere huizen in haar getroffen dorp. En inmiddels is ze fulltime aan de slag gegaan als metselaar. ‘Ze zegt dus niet: ik doe het niet, want het is mannenwerk. Nee, ze grijpt zo’n kans aan om verschil te gaan maken. En je merkt aan haar dat ze het vol enthousiasme en passie doet. Geweldig is dat.’
Veerkracht
Ze erkent ook dat sommige mensen nogal gelaten kunnen zijn. Ze maken meestal niet voor het eerst een aardbeving of overstroming mee. ‘Maar dan zien wij voor ons een taak om hen te laten zien dat ze – om dat woord toch maar te gebruiken – veel veerkrachtiger zijn dan ze zelf denken.
Kom 19 januari 2019 naar de Woord en Daad Werelddag voor meer verhalen van veerkracht en een interactief programma rond het thema ‘Sterker dan de storm!?’
