Nieuws en verhalen

Vanmorgen kwart voor zeven kwamen we allemaal, ook nog op tijd, aan op onze school, het Revius College in Rotterdam. Met onze families en een aantal docenten die ons kwamen uitzwaaien. We zijn met elkaar begonnen en hebben een zegenlied gezongen. Daarna kon de reis echt beginnen.

Ons vertrek is door onze ouders – uiteraard – op héél veel foto’s en filmpjes vastgelegd. Al na twee minuten onderweg kwam er een berichtje binnen van een bezorgde moeder, maar dat was gelukkig niet nodig want de hele reis is goed verlopen. We zijn naar vliegveld Zaventem bij Brussel gereden, waar we om half elf aankwamen. We zijn allemaal goed door de douane heen gekomen, hoewel Rosely er zelfs uitgehaald is voor Oreo’s…

De vlucht zelf ging goed, de meningen verschillen nog of het een ‘ruige’ of een gemiddelde vlucht is geweest. Het doortrekken van de wc was alleen nog wel een dingetje (‘zo eng!’). Op de vluchthaven van de hoofdstad Burkina Faso, Ouagadougou was Pieter toch wel bang dat zijn koffer weer niet zou zijn aangekomen, maar onze lieve groep had gelukkig alleen maar zijn koffer verstopt.

Wat ons opviel in Ouagadougou was de warmte, het straatbeeld, dat er aan beide kanten van de weg van álles was uitgestald en werd verkocht, alle scootertjes op de weg maar ook de leuke mensen. Het is nog steeds gek dat we er nu écht zijn!

We hebben gezellig buiten met z’n allen gegeten: patat met een salade en vlees (waarvan we nog niet helemaal weten wat het was) en niet te vergeten de mayonaise. De dop daarvan zat los, wat resulteerde in heel veel mayonaise op het bord van Pieter – en daarna ook nog op die van Marinke. De ‘grote’ libelle was érg eng en toen het licht uitviel, had Benjamin binnen één seconde zijn zaklamp al aan.

Tijdens het typen van dit blog, is de stroom al weer vier keer uitgevallen en is Sam de Salamander (de grote angst van Kim) verjaagd!

Vanmorgen vertrok in alle vroegte een groep leerlingen van het Wartburg College locatie Revius (Rotterdam) naar Burkina Faso. Als Young Ambassadors hopen zij daar met eigen ogen te zien wat Woord en Daad in dit land in West-Afrika doet.

Na een voorspoedige reis is de groep maandagmiddag aangekomen op het vliegveld van Ouagadougou, de hoofdstad van Burkina Faso. Via reisblogs op deze website hopen de Young Ambassadors het thuisfront op de hoogte te houden van hun belevenissen. Houd deze dus in de gaten!

Internationale Vrouwendag staat jaarlijks in het teken van de gelijkwaardigheid van mannen en vrouwen. Een begrip dat lang niet overal vanzelfsprekend is. Als positief voorbeeld delen we vandaag het verhaal van pottenbakster Genzabe Guto (27) uit Ethiopië. Enkele jaren terug was zij nog volledig afhankelijk van anderen. Maar doordat zij deelnam aan het programma van partnerorganisatie HIDO, kan Genzabe nu volledig voor zichzelf zorgen. We ontmoeten haar in een werkplaats, waar ze samen met 25 andere vrouwen werkt.

Foto: Marien Bergsma

Ze heeft geen makkelijk leven achter de rug. Al op jonge leeftijd werd ze weduwe en kreeg ze volledig de zorg en verantwoordelijkheid over haar twee kinderen. Een moeilijke periode brak aan voor Genzabe. Ze had nooit een opleiding gevolgd en bezat maar weinig geld. Niet voldoende voor het betalen van eten, het onderwijs van haar kinderen en de huur van het huis. In deze moeilijke periode ontmoette Genzabe een medewerker van HIDO, een partnerorganisatie van Woord en Daad in Ethiopië. Hij bood haar steun en scholing aan, zodat zij haar leven op de rit kon krijgen en voor haar kinderen kon blijven zorgen.

Sparen voor de toekomst
In het programma van onze partner is ook aandacht voor de kinderen van Genzabe. Zij ontvingen van de stichting een schooluniform, lesmateriaal en eten. Genzabe zelf nam deel aan een microkrediet- en spaarkredietprogramma. Daar leerde ze om geld te beheren en te sparen voor de toekomst. Met wat geleend geld heeft Genzabe pottenbakkersgereedschap aangeschaft. Nu werkt ze in een groep met andere pottenbakkers. Dagelijks maken ze traditionele koffiepotten.

Emigreren
Net als zoveel anderen in Ethiopië heeft ook Genzabe weleens gedacht aan emigreren naar het Midden-Oosten. Velen denken daar meer toekomstperspectief te hebben. Vanwege haar kinderen besloot Genzabe toch in Ethiopië te blijven. Nu is ze blij met die beslissing. Ze hoort veel verhalen over mensen die het hoofd moeten bieden aan de problemen daar. Wanneer Genzabe nu haar kinderen hoort spreken over emigreren, probeert ze hun van dat idee te weerhouden.

Eigen restaurant
Het geld dat ze verdient met pottenbakken is voldoende voor de eerste levensbehoeften van haar gezin. Ook het onderwijs van haar kinderen kan ze nu zelf betalen. Op dit moment betaalt ze zelfs ook het onderwijs van een ander kind uit de familie. Toch heeft Genzabe nog dromen voor de toekomst: ze wil graag haar eigen restaurant beginnen. Het geld dat ze nu verdient met het pottenbakken, zet zij voor een deel opzij om deze droom in de toekomst te verwezenlijken.

En dan is het zomaar maandag 5 februari. Onze laatste dag in Burkina Faso is aangebroken. Na een mooie kerkdienst en een rustige zondag belooft dit weer een dag met vele ontmoetingen te worden.

We beginnen op het kantoor van ACFIME. Deze organisatie geeft microkredieten aan bedrijfjes, individueel of in groepen, in het hele land. Lokaal werken ze met agenten, die training en begeleiding geven aan de vele ondernemende mensen die Burkina Faso rijk is. Ze ondersteunen wel meer dan tweeduizend kleine of middelgrote ondernemers.

Zo ook Juliaka Kabore. We bezoeken haar productiebedrijfje, dat ze in 2010 met hulp van ACFIME startte. Door een poort komen we op haar kleine binnenplaats waar de zeep ligt te drogen. Het ruikt er heerlijk. Ze produceert huishoudzeep en zeepjes voor persoonlijke verzorging. Vol trots vertelt ze dat ze inmiddels zeven werknemers in dienst heeft. Ze is ACFIME dankbaar voor de lening die ze bij een lokale bank niet kan krijgen, omdat ze geen land (als onderpand) bezit. Tijdens het gesprek blijkt dat ze de ambitie heeft om te groeien met haar onderneming en graag meer continue productie wil draaien met behulp van een geavanceerde machine. Ook wil ze overstappen op biologisch afbreekbare verpakkingen, waardoor haar zeepjes beter te bewaren zijn in het warme klimaat.

Vervolgens bezoeken we het bedrijf La Douceur, waar elf medewerkers hard aan het werk zijn. In een kleine productieruimte zijn zes dames ingespannen bezig om van verschillende granenmeel couscous te maken. Deze wordt vervolgens buiten gedroogd. Na het verpakken van de couscous wordt deze lokaal verkocht maar ook geëxporteerd naar Togo, Benin, Mali en Ivoorkust. Van deze couscous wordt pap gemaakt wat als traditioneel ontbijt in Burkina gegeten wordt. Tijdens de rondleiding proeven we ook snoepjes van de baobabvrucht en bisappoeder, wat aangelengd met water een lekker drankje wordt De eigenaresse madame Tamini Berthe werkt al zeventien jaar met passie en doorzettingsvermogen aan haar bedrijf. Met behulp van de lening van ACFIME kon ze bijvoorbeeld het aantal droogtafels uitbreiden en extra grond huren om haar bedrijf te runnen.

Fantastisch om te zien hoe deze dames met behulp van microkredieten kansen krijgen én benutten! Dit biedt niet alleen een inkomen voor beide dames, maar ook voor alle werknemers en hun gezinnen.

We lunchen in een airconditioned restaurant in de wijk Ouaga2000. Dit is een relatief nieuw gedeelte in Ouagadougou. De gestructureerde opzet van straten en luxere woningen is kenmerkend voor dit welvarende gedeelte (in aanbouw) van de stad.

Aan het einde van deze reis bezoeken we CREDO, de partnerorganisatie van Woord en Daad die deze reis voor ons heeft voorbereid. Onder het genot van een kopje oploskoffie blikken we met pastor Josias Sanogo, directeur van deze organisatie, terug op de mooie ervaringen van afgelopen week. Pastor Josias vertelt dat er de afgelopen jaren veel is veranderd. De verdubbeling van de bevolking, waardoor 65% van de inwoners jonger is dan 18 jaar, heeft ervoor gezorgd dat de focus van CREDO ligt op Onderwijs. CREDO heeft verschillende basis- en vakscholen waarin jongeren voorbereid worden op de toekomst. Ook zijn ze gestart met ‘uitzendbureaus’, zodat de jongeren na hun opleiding aan de slag kunnen. CREDO is heel open en duidelijk over hun christelijke identiteit en streeft ernaar om iedereen, betrokken in de verschillende projecten, tot bloei te laten komen.

Tijdens onze laatste maaltijd hier nemen we hartelijk afscheid van Christelle en chauffeur Serge. Na een week van intensief contact hebben we een mooie band opgebouwd. Vanuit Burkina Faso wordt het nu stil op deze blog, maar eenmaal terug in Nederland zullen we ons met veel enthousiasme inzetten! U hoort van ons.

Als onderdeel van het Aan Tafel! project reizen enkele ambassadeurs naar Burkina Faso om met eigen ogen te zien hoe ons gedrag verbonden is met mensen ver weg. In 8 dagen tijd hopen ze kennis te maken met de cultuur en de vrouwen in dit land, en ontdekken ze dat een duurzame, eerlijke leefstijl thuis een positief effect heeft op mensen ver weg. Ze zien met eigen ogen hoe Woord en Daad samen met lokale partners een verschil maakt in de levens van mensen en bloggen hier dagelijks over!

Vrolijk lachend worden we deze ochtend verwelkomd door Angèle. Zij zal ons op deze bijzondere dag naar Safoura en de andere dames van het project Drops4Crops begeleiden.

Aangezien Ouahigouya, waar Drops4Crops actief is, in ‘oranje gebied’ ligt, is begeleiding noodzakelijk. Als we in de bus stappen, rijden we niet direct weg, maar start Angèle met een gebed voor een veilige reis. Onderweg is het mistig door al het stof. Deze periode is het ‘Harmattan’, waarin Saharazand Burkina Faso ingeblazen wordt. De zon is licht verduisterd en op alle boomblaadjes ligt een laagje rood stof.

Voor we de provincie Yatenga binnen kunnen rijden, stappen we het politiebureau binnen. Onze paspoorten worden grondig bekeken en na het beantwoorden van allerlei vragen, krijgen we toestemming het gebied binnen te rijden. Yatenga is een provincie waarin de lokale koning nog een belangrijke rol vervuld. Hier gelden nog strikte sociale regels.

Na een dikke drie uur rijden vanaf ons hotel, komen we aan bij de velden van de boerengroep van Safoura. We zijn verrast door de grote groep vrouwen die ons staat op te wachten voor een warm onthaal met zang en dans. Het stralende middelpunt is Safoura, die we aanvankelijk niet herkennen omdat we haar voor het laatst in dikke winterjassen in Nederland hebben ontmoet. Vol trots laten de vrouwen hun groene, geïrrigeerde uienvelden zien. Het is een oase van groen, te midden van het stoffige, droge landschap. Drops4Crops maakt het verschil!

Dat blijkt wel uit de speech van de directeur van partnerorganisatie ASPMY van Woord en Daad. Samen met deze partnerorganisatie verbetert Woord en Daad de kennis en de positie van vrouwen, zodat zij toegang krijgen tot land, irrigatie en opslag. Zo kunnen de vrouwen hun velden uitbreiden, meer oogsten, hun producten vermarkten en zo een inkomen verwerven voor het gezin. De directeur benadrukt de betrouwbaarheid en de inzet van de vrouwen, die -zoals we eerder in de reis al zagen- verantwoordelijkheid nemen voor hun gezin.

We zijn getroffen door het werk dat nu met eigen ogen gezien hebben. We volgen Safoura’s raad op, haar wijze woorden luiden: “Als je blij bent, gebruik niet te veel woorden, anders komen er tranen”. Na wederzijdse dankbetuigingen worden er cadeaus uitgewisseld; een beker geitenmelk, maispap (to) met baobabsaus, zakken pinda’s, traditioneel gevlochten mandjes, prachtige kettingen en als hoogtepunt… een levende haan!

Zingend en dansend wordt een weg gebaand naar de bus, waar we van deze vriendelijke en gepassioneerde mensen afscheid nemen. Deze ontmoeting zal ons dit jaar bemoedigen om ons als ambassadeur in te zetten voor dit project.

Terwijl we in de bus weer richting het Zuiden rijden, piept de airco, schijt de haan en klapt de band. Precies twaalf uur nadat we vanochtend vroeg vertrokken zijn, komen we veilig aan in het hotel. We zijn toe en zien uit naar een mooie rustdag. We hopen samen met Christelle en haar familie haar kerk te bezoeken.

Als onderdeel van het Aan Tafel! project reizen enkele ambassadeurs naar Burkina Faso om met eigen ogen te zien hoe ons gedrag verbonden is met mensen ver weg. In 8 dagen tijd hopen ze kennis te maken met de cultuur en de vrouwen in dit land, en ontdekken ze dat een duurzame, eerlijke leefstijl thuis een positief effect heeft op mensen ver weg. Ze zien met eigen ogen hoe Woord en Daad samen met lokale partners een verschil maakt in de levens van mensen en bloggen hier dagelijks over!

Na een warme nacht vol nieuwe geluiden en een koude douche in de vroege ochtend, zaten we om 7 uur bij een verkoelend briesje aan het ontbijt. De keuze was reuze. Stokbrood met omelet en oploskoffie. We hebben ervan genoten en een goede bodem gelegd voor de vijf uur durende trip naar Bobo. Christelle en de chauffeur van CREDO kwamen ons weer ophalen om ons te begeleiden naar een zuidelijker stukje van Burkina Faso.

Aangezien er onderweg geen betrouwbare eettentjes zijn voor ons westerse maag-darm systeem, besloot Christelle dat het beter was gewoon wat bij de bakker te halen voor onderweg. Met koeken en bananen en de tank vol konden we op pad.

Doel van deze trip is de stad Bobo Dioulasso, de financiële hoofdstad van Burkina Faso.

We hopen aldaar verschillende projecten, opgezet of gesteund door Woord en Daad te bezoeken.

Tijdens een tussenstop in Boromo aten we onze lunch en bestelden we een halve liter cola. Wel indrukwekkend om te zien hoe voedselverspilling hier op een andere manier wordt voorkomen. De restjes van de maaltijd worden door de kinderen op straat verzameld in een leeg blik en samen opgegeten. Zelf de restjes cola vonden gretig aftrek.

Verder zagen we deze reis veel mangobomen, ezelkarretjes, stof, volgeladen vrachtwagens, fietskippen, knobbelkoeien, etc.

Bobo is een ruim opgezette stad met aardig wat verharde wegen. Langs de straat zie je veel poorten die toegang geven tot een soort hofje waar mensen wonen. Het oogt er schoner en minder chaotisch dan in Ouagadougou. Ook is het in dit gebied een stuk groener.

We komen om 15 uur aan op plaats van bestemming; een basisschool en een middelbare school. We worden echt hartelijk ontvangen en rondgeleid. We zien hoe 13-14-jarige jongeren leren metselen binnen een driejarig onderwijsprogramma. Maar ook hoe ze worden opgeleid tot elektricien. Ze leren bijv. heel praktisch hoe je zonnepanelen moet installeren wat in dit klimaat heel rendabel is. Vorig jaar zijn op de schooldaken ook panelen geïnstalleerd en ze zijn geheel zelfvoorzienend wat betreft stroom. Verder leren de jongeren ook Engels en Ondernemen hoe ze zelf hun eigen bedrijf kunnen opzetten.

Bij de basisschool bezoeken we de les Frans. De meeste kinderen spreken hier thuis een dialect en leren op school voor het eerst Frans. Frans is hier de officiële voertaal en communicatie tussen twee stammen verloopt ook in het Frans. De kinderen gaan van 7 uur ’s ochtends tot 17 uur ’s middags naar school.

Uitgezwaaid door heel veel blije kinderen zijn we naar ons Guesthouse vertrokken. Het is een heerlijke koele oase van rust na een volle dag vol indrukken.

Als onderdeel van het Aan Tafel! project reizen enkele ambassadeurs naar Burkina Faso om met eigen ogen te zien hoe ons gedrag verbonden is met mensen ver weg. In 8 dagen tijd hopen ze kennis te maken met de cultuur en de vrouwen in dit land, en ontdekken ze dat een duurzame, eerlijke leefstijl thuis een positief effect heeft op mensen ver weg. Ze zien met eigen ogen hoe Woord en Daad samen met lokale partners een verschil maakt in de levens van mensen en bloggen hier dagelijks over!

Na een tijd van voorbereiding is het vandaag eindelijk zover, de reis naar Burkina Faso! De wekker ging vanmorgen bij de meesten om vijf uur. Vanaf het Woord en Daad-kantoor reisden we naar Brussel, waar we om negen uur arriveerden. Na een fijne vlucht en behouden aankomst staan we op het vliegveld van Ouagadougou.

Het eerste wat opvalt is de warmte. Heerlijk. De chauffeur van de partnerorganisatie CREDO staat al op ons te wachten en brengt ons naar het hotel. Het straatbeeld dat we te verwerken krijgen is overweldigend. De rode aarde en de drukte maken grote indruk op ons.

Wat later worden we opgehaald door Christelle, een mevrouw uit Burkina Faso die deze week met ons mee zal reizen en helpt met de vertaling. Het is inmiddels 19.00 uur en we hebben trek gekregen. We gaan uit eten. Het straatbeeld is erg sober, maar als er dan een hek open gaat is het soms verrassend wat erachter schuilt. In dit geval ons restaurant.

We krijgen een heerlijke maaltijd met rijst, kip en groenten, in de buitenlucht, en vertellen aan elkaar de eerste indrukken. We zijn benieuwd naar morgen, waarin we naar Bobo-Dioulasso hopen te reizen. Daar hopen we drie dagen te blijven, verschillende scholen te bezoeken en de cashew-sector in te duiken!

Als onderdeel van het Aan Tafel! project reizen enkele ambassadeurs naar Burkina Faso om met eigen ogen te zien hoe ons gedrag verbonden is met mensen ver weg. In 8 dagen tijd hopen ze kennis te maken met de cultuur en de vrouwen in dit land, en ontdekken ze dat een duurzame, eerlijke leefstijl thuis een positief effect heeft op mensen ver weg. Ze zien met eigen ogen hoe Woord en Daad samen met lokale partners een verschil maakt in de levens van mensen en bloggen hier dagelijks over!

Duurzaamheid is een belangrijk thema van Woord en Daad. We vroegen aan Jan Lock wat dit voor hem persoonlijk betekent, en hoe hij het zelf in praktijk brengt. ‘Duurzaam leven is leuk’, geeft hij aan. ‘En iedereen kan het!’

Wat betekent het begrip duurzaamheid voor jou?
‘Ik heb daar gelijk 3 beelden bij. Voor mij is duurzaamheid in mijn werk allereerst ecologisch: hoe ga je vanuit rentmeesterschap op een goede manier met deze wereld om? En als tweede: hoe duurzaam zijn relaties in je werk? Dan denk ik aan het personeel en ook aan de partners waar we mee samenwerken. En het derde: hoe duurzaam is dat wat we doen bij Woord en Daad? Kan dat uiteindelijk op eigen benen staan? Kan een project uiteindelijk zelfstandig draaien? We willen zo samenwerken dat partners uiteindelijk op eigen wijze een weg in de wereld zoeken en vinden. Ik zie dus een ecologische, een sociale en een economische component.’

Hoe inspireert de Bijbel jou om duurzaam te leven?
‘Ik heb ooit gestudeerd in Wageningen en was veel bezig met landbouwethiek. Dat is voor mij heel inspirerend geweest. Ik was lid van een landbouw-ethiekgroep en daar was duurzaamheid een heel belangrijk thema. Als je naar de Israëlische wetten kijkt, dan zitten daar veel duurzame elementen in, zoals het braakliggen van land en werken met de middelen die je gekregen hebt. Ik was altijd al geïnteresseerd in rentmeesterschap en daarin ligt een grote uitdaging.

Hoe duurzaam ben je in je eigen leefomgeving?
‘Vorig jaar betaalden we per maand € 23,- aan energie, dit jaar € 26,-. En dat was altijd € 260,-Dat hebben we gerealiseerd door in 2013 zonnepanelen te nemen. We hebben ook over een windmolen nagedacht, maar het produceren van een windmolen kost meer dan hij in zijn hele levensduur opbrengt, heb ik me laten vertellen. Toen we in Indonesië werkten hadden we maar één energiebron: een kleine accu voor een zendradio, die ons enige contact met de buitenwereld vormde. Die draaide op een zonnepaneeltje, dus dat idee van zonnepanelen komt ook daarvandaan. Zonnepanelen gaan meer dan 25 jaar mee en vragen nauwelijks onderhoud. En je hebt ze na 8 jaar al terugverdiend. In de praktijk deden we daar 4,5 jaar over. Dus het is ook beter voor je eigen portemonnee. Zo zie je dat het goed uitwerkt als het gaat om de financiële en de ecologische component.’

‘Onze zonnepanelen produceerden meer energie dan we nodig hadden, en toen ben ik ook overgestapt op een half elektrische auto. Ik rij nu een half elektrische auto (een plug in) en tank nog 6 keer per jaar voor zo’n 20.000 kilometer per jaar. Op 29 december – toen ik nog niet wist dat dit interview eraan kwam – heb ik hem geruild voor een volledig elektrische auto. Die hoop ik in april te krijgen.’

Wat ga je dan doen als je je bestemming niet haalt en stil staat op een landweg?
‘Dan komt Nissan om hem weg te slepen en ze zorgen voor vervangend vervoer. Die service verkoopt Nissan mee bij deze auto’s. Mijn zoon is dat een keer overkomen. Als je daar heel angstig van wordt, kun je beter het openbaar vervoer nemen.’

Hoe kijkt de rest van jouw huishouden aan tegen deze ontwikkelingen?
‘We doen het heel erg samen. Wij gebruiken ook weinig aardgas. We houden het huis vorstvrij met aardgas en stoken hout dat we voor een deel zelf produceren in eigen tuin. Als onze ketel straks versleten is willen geen gas meer, maar met een warmtepomp gaan werken. Het is voor mij echt een sport geworden. Ik wil mijn energierekening tot nul terugbrengen.

Wat raad je anderen aan als een goed begin om duurzaam te gaan leven?
‘Koop allereerst een goed huis waarin je weinig hoeft te stoken. En als je een dak hebt waar zonnepanelen op kunnen, gebruik dat dak daar dan ook voor. Duurzaamheid is voor mij nu echt een sport geworden, het is veel leuker dan je denkt. Echt een sport om het zo zuinig mogelijk te doen. Het is echt niet iets wat alleen freaks doen. Iedereen kan het! De uitdaging is wel: zoek je eigen mogelijkheden.’