Ondernemers en Hoornbeeck College op bezoek in Burkina Faso: Een dag om dankbaar op terug te kijken

Van 12 tot met 20 oktober zijn twee ondernemers en twee docenten van het Hoornbeeck College met Woord en Daad op bezoek bij het Job Booster programma in Burkina Faso. Via blogs doen ze verslag van hun ervaringen.

Een mens is altijd op reis. Waarheen? Op het moment dat ik dit schrijf, vliegen we over de Sahara, ergens midden tussen de driehoek Bochar, Taoudenni en Tamanrasset. Een ongelooflijk grote zandbak duizenden kilometer lang, waarin hitte en droogte domineert. Cees vult mij aan: de Sahara is veel meer dan alleen zand: ook rotsen en stenen. Schaarse wolken werpen soms wat schaduw. Op 11 kilometer hoogte is het 60 graden onder nul, beneden zal het zeker honderd graden warmer zijn. Als je naar beneden kijkt, is het enige dat varieert het reliëf van het landschap. Soms een uitgedroogde wadi, en bij zeer hoge uitzondering een gebouwtje. Teken van leven? Hoe kan een mens die hier reist, zijn weg vinden? Dit is dus het landschap waardoor de Afrikaanse vluchtelingen naar Libië trekken.

Vanochtend zijn we op tijd vertrokken. De ‘Veluwse groep’ (John, Arjan en Dick) om half vijf vanuit Wekerom, Barneveld en Veenendaal, via Gorinchem (Cees opgepikt) per auto naar Brussel. André en Egbert zijn per trein van Bodegraven via Woerden, Rotterdam naar Brussel gereisd. Na het gebruikelijke ongemak van een bijna gemiste trein en wat gezoek op Brussel-Zuid, zijn we per TGV naar het vliegveld Charles de Gaulle vertrokken. Die reis verliep voorspoedig en we waren ruim voor twaalf uur op de airport. De bagage was in Brussel al ingecheckt, dus die zware last waren we al kwijt. Charles de Gaulle is een moderne luchthaven; daar vonden we onze weg wel, na wat gedoe met te veel kilo’s handbagage. Rond half twee taxieden we richting startbaan, alwaar een voorspoedige reis begon. Het weer was prachtig, zowel in Frankrijk als onderweg.

Na de naar het lijkt eindeloze Sahara is het zicht op de majestueuze Niger een verademing. Boven Burkina ontwikkelen zich grote stapelwolken tot wel tien kilometer hoogte, en hebben we last van wat turbulentie. Een kleine tegenvaller is dat we via Accra (Ghana) naar Ouagadougou vliegen. We passeren Tombouctou (ja het bestaat echt) en vliegen Ouaga links voorbij, ofwel we laten het rechts liggen, en zullen van Accra weer terugvliegen na een stop van een uur. Zo kom je nog eens ergens. In Accra wisselt de crew. Een uurtje gerommel in het vliegtuig en een kans om de benen te strekken.

Bij aankomst in Ouaga ontmoeten we op de airport Henk en Joke van Ingen. Dat was een hartelijk weerzien. Tijdens het bezoek in 2017 hebben we zondags de maaltijd van hen genoten. Op de airport bleek dat alle koffers op één na waren aangekomen. Dat levert uiteraard weer de nodige papierwinkel op. Een aardige jongedame die ons door de customs loodste, hielp ons hierbij. Volgens haar zeggen was zij het officieuze, het enige en (naar onze inschatting) zelf benoemde welkomstteam van de airport van Ouaga. Aanvankelijk leek dit leuk, maar later verwachte ze een fooi, die veel hoger was die wij wilden geven. Het was eigenlijk een herhalingsoefening van leerpunt één: accepteer geen hulp of maak eerst afspraken.

Na aankomst in het hotel ‘Residence Diana’ konden we uitblazen achter een biertje of glaasje fris. Hier maakten we kennis met Barto(lomy), projectmanager van Job Booster. Het werd laat, Nederlandse tijd na enen, lokale tijd half twaalf, en iedereen was moe. We hebben een goede nachtrust genoten. Zaterdagochtend zijn we op ’t gemak opgestaan, een goed ontbijt genoten en zijn rond een uur of half tien, samen met Christoffe Zongo (TVET coördinator Job Booster) richting Gourcy vertrokken. Onderweg hebben we Daniel Ouadraogo opgepikt. Na een voorspoedige reis arriveerden we rond half één in Gourcy. Na de formaliteiten bij de Gendarmerie hebben we een uitgebreid bezoek gebracht aan de Bethel school in Gourcy. Onder leiding van Jonathan Yameogo (directeur van de vakscholen in Gourcy en Nazareth/Ouahigouya) en Christoffe hebben we een indrukwekkende rondgang gemaakt langs de nieuwe trainingen:

• De (pilot van de) business training (BEST) aan de groep 15-30 jarigen. Een zeer gemotiveerde groep en docenten. Na afloop van de training wordt door iedere student een business plan opgesteld, dat door Jonathan en zijn team wordt beoordeeld.
• De kleermakersopleiding. In een opleiding bestaande uit drie modules van elk drie maanden en in oplopende moeilijkheidsgraad wordt aan de cursisten een specialisme geleerd, zoals het maken van herenpantalons of overhemden.
• De praktische opleiding elektrotechniek van drie maanden. Deze wordt door Eliëzer gegeven. Vooral gericht op praktische vaardigheden voor het maken van huisinstallaties.

Wat ons opviel was de hoge motivatie van de docenten en het leiderschap en ondernemerschap dat Jonathan uitstraalt. Ze hebben zelfvertrouwen en zijn trots op het resultaat dat tot op heden is bereikt. We waren erg blij om dit te zien, het was een grote vooruitgang.

Na het welkom in het Bethel guesthouse van AEAD en de lunch bereid door de trouwe kok Gaston, zijn we op bezoek geweest bij een aantal ‘small enterprises’ in Gourcy, die gelieerd zijn aan Job Booster. Dit was heel verhelderend, en laat soms ook weer zien dat we moeten denken op kleine schaal en in kleine stappen, om grote resultaten te bereiken. De volgende bezoeken hebben we gebracht:

• Bouw van twaalf winkeltjes. Hier waren stageplaatsen voor bouwkundige studenten bij ondernemer en leermeester Abraham Ouadraogo.
• Een 22 jarige jongeman (Zokba Amade) met een metaalwerkplaats, met twee jongeren als werknemer. Hij had zijn opleiding bij de TVET in Nazareth gehad. Best verlegen, maar hij had echte plannen en dromen. Prachtig om al die oogjes achter hem te zien van jongens die verlangend naar een betere toekomst meeluisteren.
• Het naaiatelier onder leiding van madame Ouadraogo die betaalde leer-werkplaatsen aanbied. Mooi bedrijfje, ze kiest voor kwaliteit. Ze had dit jaar vier werknemers aangenomen!
• Twee motor-onderhoudsmonteurs (deux rouleurs), de gebroeders Ouadraogo. Zij gaan in hun bedrijfjes veertig jonge monteurs opleiden. Heel ambitieus en vooral die ogen van de jongens die over hun schouder meekijken: je voelt dat ze de kansen nodig hebben, maar ook gaan grijpen.

Kortom, een indrukwekkende dag waarin soms de armoede je aangrijnst, en andersom je ziet dat een goede man en het goede team een enorm goede invloed uitoefent en er veel vooruitgang geboekt is. Het opleiden is geen doel zich, maar het middel tot ondernemerschap. Een dag om dankbaar op terug te kijken.

Over de reis

Teamsamenstelling

• Cees Oosterhuis – projectmanager voor Job Booster Burkina Faso voor Woord en Daad
• Dick Prosman – relatiebeheerder bedrijven voor Woord en Daad
• Arjan de Jager – Docent praktijkbegeleiding afdeling Techniek en ICT (BPV) bij het Hoornbeeck College en projectleider voor Job Booster namens Hoornbeeck
• John van de Hoek – Docent praktijkbegeleiding afdeling mobiliteit bij het Hoornbeeck
• André Rijfers – Installateur en eigenaar van Rijfers Installatietechiek
• Egbert Klop – directeur BlueTerra Energie Experts en mede eigenaar van DWA Holding

Doelstellingen van het Job Booster programma

• versterking van de samenwerking en het netwerken met de private sector;
• vraaggestuurd vakonderwijs, gerichte modulaire opleidingen;
• 20.800 studenten in vier jaar;
• minimaal 15.000 studenten in vier jaar aan een baan helpen c.q. een eigen bedrijf te laten starten;
• 50% van de studenten is vrouwelijk;
• kwaliteitsverbetering van de 41 vakscholen;
• samenwerking met de lokale overheid met betrekking tot ontwikkeling van jongeren en hun werkgelegenheid;
• (Inter)nationaal netwerk voor werkgelegenheid (onder andere met Noorse, Nederlandse, Franse en Burkinese partijen).

Programma

• Vrijdag 12 Okt: Nl – Brussel – Parijs – Ouagadougou
• Zaterdag 13 Okt: Ouagadougou, kennismaking JB team, doorreis naar Ouahigouya
• Zondag 14 Okt: Kerkgang en rust in Gourcy
• Maandag 15 Okt: bezoek AEAD vakschool in Ouahigouya; terugreis Ouagadougou
• Dinsdag 16 Okt: reis naar Bobo-Dioulasso;
• Woensdag 17 Okt: bezoeken Job Booster Bobo
• Donderdag 18 Okt: bezoeken Job Booster Bobo; terugreis naar Ouagadougou
• Vrijdag 19 Okt: afronding en evaluatie reis met JB team en consortium; ‘s avonds naar vliegveld Ouagadougou voor terugreis naar Parijs
• Zaterdag 20 Okt: aankomst Parijs, doorreis Brussel en doorreis NL