In 2020 brak een burgeroorlog uit en moesten de plannen voor dit mooie project worden bijgesteld. Lees mee hoe dit project zich in de loop der jaren in dit onveilige gebied heeft ontwikkeld!
‘Vol energie en enthousiasme startten we in juli 2017 het iWET-project,’ vertelt Jacob Jan Vreugdenhil, projectleider van het project. ‘Het doel was om in vijf jaar tijd ruim 950.000 mensen duurzaam te voorzien van schoon drink- en irrigatiewater. Dat wilden we bereiken door een onafhankelijke lokale dienstverlener in de watersector te realiseren. We trainden waterbedrijven in het leveren van betaalbare en duurzame producten voor drink- en irrigatiewater op het platteland. Ook motiveerden we dorpscomités, scholen en gezondheidscentra om watersystemen zelf te beheren en te onderhouden. Dat konden ze doen door geld in te zamelen van gebruikers en samen te werken met de lokale overheid. Boeren die toegang kregen tot water voor irrigatie werden gecoacht en getraind zodat ze het hele jaar door voldoende inkomsten uit hun gewassen konden halen.’
Burgeroorlog
Helaas brak in november 2020 een burgeroorlog uit tussen de regionale regering van Tigray en de nationale regering. Sindsdien is de situatie in de regio fragiel en gevaarlijk. Jacob Jan Vreugdenhil: ‘Het iWET-project ondervindt hier ook de gevolgen van. In december 2020 zijn de plannen dan ook aangepast en zijn we, samen met ZOA, een noodhulpprogramma gestart voor drinkwater. In mei 2021 was het gebied nauwelijks meer toegankelijk, zelfs niet meer voor onze lokale partners die in de hoofdstad van Tigray, Mek’elle, wonen. Zij konden het veld niet meer in om het project ter plaatse te leiden. Later dat jaar werd Tigray helemaal afgesloten van de rest van het land. Lokale medewerkers konden nauwelijks meer met elkaar communiceren en vergaderen, omdat het telefoon- en internetverkeer verstoord was en zij elkaar niet konden opzoeken. De waterbedrijven en boeren in het gebied Tigray waren helemaal op zichzelf aangewezen. Zij verloren alles door plunderingen en vernielingen. Brandstof, contant geld, zaaizaad en kunstmest, reserveonderdelen en voedselhulp komen het gebied niet meer in. Een jaar later is er nog weinig veranderd aan de veiligheidssituatie.’
Nieuwe kansen
Onze lokale partners en de deelnemers aan het iWET-project, zoals de waterbedrijven, deden en doen er alles aan om het werk door te laten gaan. Onze lokale partners, die om veiligheidsredenen niet met name genoemd willen worden vertellen: ‘Voor zover de veiligheidssituatie het toeliet legden de mensen van de waterbedrijven lange afstanden te voet af. Ze overnachtten bij boeren thuis tot ze klaar waren met hun werk, om op deze manier transportbewegingen tot een minimum te beperken. Verrassend genoeg stopten ze zelfs niet met het leveren van hun diensten aan de gemeenschap. Bijna alle ondernemingen gingen twee tot drie maanden nadat het oorlogsgeweld losbrak weer aan het werk, waarbij ze hun leven riskeerden zonder direct toezicht van het projectteam. De ondernemingen verleenden gratis diensten aan de getroffen gemeenschap, wat hun acceptatie in de gemeenschap vergrootte.’
De waterbedrijven laten een enorme veerkracht zien in deze moeilijke situatie. Ze blijken bestand te zijn tegen de grote tegenslagen en veranderingen vanwege de oorlog en dat zegt iets over de duurzaamheid van dit project. Deze veerkracht brengt tegelijk ook nieuwe kansen met zich mee. Doordat de waterbedrijven goed werk blijven leveren willen steeds meer organisaties reparaties door hen laten uitvoeren. Bovendien neemt het werk door alle verwoestingen alleen maar toe. Doordat onze lokale partners in Tigray en wij hier in Nederland, zijn blijven investeren in de mensen in het projectgebied, gaat het werk toch door. Ondanks de verwoesting en het verlies van materiaal.
Van overleven naar systeemverandering
‘Langzaam verschuift onze blik van noodhulp naar wederopbouw en systeemverandering’, zegt Jacob Jan Vreugdenhil. ‘Het is nu relatief rustig in het gebied. Samen met onze lokale partners en AFAS willen we het vijfde jaar van het project afronden en een plan maken voor twee extra jaren ondersteuning. We zijn blij met de sterke, zelfstandige, lokale partners die doorgaan met het werk, ook nu er minder contact mogelijk is. Door wederzijds vertrouwen kunnen we met onze partner AFAS eerlijk kijken naar uitdagingen en blijven nadenken over herstel in de toekomst.’
Innovatieve oplossingen in oorlogsgebied
Vanwege de oorlog is er een gebrek aan reserveonderdelen voor de watervoorzieningen in Tigray. Wanneer waterinstallaties niet meer werken lopen mensen ziektes op, omdat zij water uit meertjes en rivieren gebruiken. Het actieve team van waterreparatiebedrijven in het district Werileke dat deelneemt aan het iWET-project probeert deze uitdagingen creatief het hoofd te bieden.
De 27-jarige Kibrom, voorzitter van het team, legt uit hoe hij een reserveonderdeel dat niet te krijgen was, zelf heeft nagemaakt van gebruikte autobanden. ‘Ik heb het gevormd en gemonteerd op de handgegraven waterput van mijn moeder en een tijdje getest’, zegt Kibrom. ‘Vervolgens heb ik het gratis geïnstalleerd in de watervoorziening van de gemeenschap.’ Kibrom is nu van plan een kleine slijpmachine aan te schaffen om de kwaliteit te verbeteren en deze op grotere schaal te produceren.
