In de regio Fital in Ethiopië zorgt klimaatverandering voor meer perioden van droogte. Tijdens deze perioden van droogte mislukken de oogsten van de boeren in dit gebied, waardoor de gegroeide bevolking niet genoeg te eten heeft. Om toch in hun levensbehoeften te voorzien kiezen deze mensen ervoor om bomen te kappen en te verkopen op de markt om zo eten te kunnen kopen.
Afgelopen maand deed Woord en Daad, samen met de lokale partners, een onderzoek naar de risico’s van klimaatverandering binnen het weerbaarheidsproject in Fital. Tijdens het onderzoek kwamen we er opnieuw achter dat klimaateffecten nooit op zichzelf staan, maar een interactie zijn van ecologische, economische en maatschappelijke problemen.
Bevolkingsgroei, of …?
In het gesprek dat we hierover voerden, kwam naar boven dat het gebied erg ontbost is in de afgelopen jaren. Op de vraag wat hiervoor de reden was, werd eerst bevolkingsgroei genoemd (een maatschappelijke reden). Later bleek dat het niet zo simpel lag, want … Klimaatverandering zorgt in dit gebied voor meer perioden van droogte. En de oogst die daardoor mislukt, leidt tot een rigoureuze ‘oplossing’: het kappen van gezonde bomen voor de verkoop.
Dieren en toeristen verdwijnen
Het effect van deze bomenkap is een vicieuze cirkel. Voordat deze bomen gekapt waren kwamen er toeristen naar het gebied om de dieren te bekijken die hier leefden. Nu de bomen gekapt zijn, zijn deze dieren, en met hen de toeristen en hun geld verdwenen. Daarnaast zorgt de bomenkap ervoor dat de gewassen van de boeren meer blootgesteld zijn aan wind en andere weersomstandigheden, en ook nog voor erosie van vruchtbare grond, met als gevolg dat de kans op een misoogst weer groter wordt.
Natuurlijk is het verkopen van de bomen een erg korte termijn oplossing. Bij een volgende droogte zullen deze bomen er niet weer staan om nog een keer als noodoplossing te dienen. Maar neem dat mensen eens kwalijk die kunnen kiezen tussen óf nu honger lijden en het bos behouden, óf nu overleven en misschien later problemen ondervinden van de boskap.
Over de auteur
Dico van den Noort is als projectexpert werkzaam bij Woord & Daad op het vlak van Inclusieve Agribusiness en Noodhulp & Weerbaarheid, onder meer in Sri Lanka en Haïti. In deze rol heeft hij ook meegewerkt aan de visie op klimaatweerbaarheid.